De Japanse premier sprak in een rede voor het parlement ook zijn ongerustheid uit over de steeds grotere Chinese defensieuitgaven en toenemende maritieme activiteiten in de Indische Oceaan en Oost-Chinese Zee. Hij zei verder dat Japan een goede relatie met China wil houden en dat hij verwachtte dat China een ‘passende’ en ‘verantwoordelijke’ rol in de regio speelt.

De ruzie tussen China en Japan begon ruim drie weken geleden weken geleden toen Japan het Chinese visserschip in betwiste wateren aan de ketting legde en de bemanning in hechtenis nam. China hield daarop vier Japanners aan die zich in een militaire zone zouden hebben begeven. Dat gebeurde bij een eilandengroep die door beide landen wordt geclaimd. Japan noemt de eilanden Senkaku en China Diaoyu. Ook Taiwan claimt de eilanden. De onbewoonde eilanden liggen dicht bij strategische vaarroutes en er zou veel olie en gas te winnen zijn.

De diplomatieke rel ontwikkelde zich de afgelopen weken verder door het opschorten van overleggen over de uitbreiding van luchtverbindingen tussen de twee landen. Duizend Japanners die de Wereld Expo in Shanghai wilden bezoeken, waren niet langer welkom. Chinezen werd bovendien ontraden om naar Japan te reizen, nadat daar een bus met Chinese toeristen was lastiggevallen door Japanse nationalisten.

China’s laatste zet is dat alle Japanse import en export voortaan streng gecontroleerd moet worden. Daardoor lopen import en export flinke vertraging op en lopen Japanse bedrijven geld mis. Ondertussen eist Japan compensatie voor de schade die Japanse schepen opliepen tijdens het aanhouden van het vissersschip en eist China op zijn beurt excuses van Japan voor de aanhouding.