De uitkomst is opmerkelijk, omdat beleidsmakers, politici en boerenorganisaties tot dusver zonder concrete cijfers uitgingen van 30 tot mogelijk 50 procent stoppers. Het onverwacht lage aantal kan onder meer leiden tot nog meer ruimtegebrek in de overvolle veeprovincie, maar kan ook wijzen op veehouders die de aanstaande regels welbewust aan hun laars lappen, zeggen diverse betrokkenen in reacties.

De meeste varkens- en kippenboeren moesten voor 1 april van dit jaar bij de gemeente een zogenoemd bedrijfsontwikkelplan indienen. In dat plan geven ze aan of ze willen voldoen aan de nieuwe eisen of dat ze hun bedrijf stoppen. De 37 van in totaal 68 Brabantse gemeenten die reageerden, ontvingen samen 1664 plannen. Slechts 79 veehouders kondigen aan voor 2013 te stoppen. Op langere termijn (tot 2020) stopt in totaal iets minder dan een kwart van de huidige bedrijven.

Veehouders die doorgaan, moeten in 2013 zorgen voor luchtwassers die de ammoniakuitstoot beperken en ze moeten zorgen voor meer ruimte voor hun varkens of kippen. Het gaat om investeringen van vele tienduizenden euro’s. Boerenorganisatie ZLTO maar ook de provincie verwacht dat de meeste boeren meer dieren gaan houden om hun kosten terug te verdienen. Maar het totaal aantal dieren in Brabant kan vanwege de dierenrechten niet toenemen, benadrukt ZLTO.

De boerenorganisatie relativeert overigens de verzamelde cijfers, omdat de keuze die veehouders in het bedrijfsontwikkelplan maken niet definitief is.

Het aantal bedrijfsbeëindigingen is van belang omdat Provinciale Staten er in de recente discussie over megastallen, dierenziekten en de verplaatsing van bedrijven weg van woonhuizen en natuur meenden dat er voldoende bedrijfslocaties beschikbaar zouden komen. Nieuwe vestigingen werden daarom verboden.

De Brabantse PvdA’er Rob Wagemakers spreekt over onverwachte en opmerkelijke cijfers die hem onder meer doen vermoeden dat sommige veehouders hun bedrijf ongewijzigd voortzetten en speculeren op soepele handhaving van de relatief strenge Nederlandse regels vanaf 2013.

De Brabantse gedeputeerde Ruud van Heugten heeft zelf (nog) geen overzicht. Hij sprak donderdag in een reactie over een erg lage score die hem overigens niet erg verbaast. Van Heugten erkende dat ruimtegebrek een knelpunt kan gaan vormen maar voegde ook direct toe dat aan de beschikbare cijfers geen absolute waarde kan worden gehecht.

Statenleden willen nu snel de inventarisatie die de provincie eerder heeft toegezegd.