Buitenland

Hindernissen op weg naar herstel

Twee maanden geleden stemde het Huis van Afgevaardigden in Washington voor een miljardeninjectie voor de Amerikaanse economie. Tenminste zo werd het wetsontwerp verkocht door de Republikeinen die de meerderheid in het Huis hebben.

28 December 2001 09:14Gewijzigd op 13 November 2020 23:20

Het betreffende wetsontwerp voorzag in verlaging van belastingen voor het bedrijfsleven. Bij de eerste massale belastingverlaging in het voorjaar was het overgeslagen. Bovendien voorzag het voorstel, dat de zegen had van de Republikeinse regering, in een verdere verlaging voor vooral de hogere inkomensgroepen. Met name dat laatste zinde de Democraten niet.

Zij pleitten voor meer steun voor de miljoenen die door de scherpe vertraging van de economie -nog versneld door de septemberaanslagen- zonder werk zijn komen te zitten. Daaraan gekoppeld wilden zij verbeteringen in het systeem voor de volksgezondheid. Met dit laatste onderwerp schoven zij een oud strijdpunt tussen Republikeinen en Democraten in de discussie.

Aangezien de Democraten een krappe meerderheid in de Senaat hebben, is het stimuleringsplan ondanks de goedkeuring van het Huis van Afgevaardigden na weken bakkeleien in het openbaar en van elkaar de schuld geven - de Republikeinen noemen de Democratische fractieleider in de Senaat, Tom Daschle, de ”dwarsligger”- nu een vroegtijdige dood gestorven. Binnen het Congres dan, welteverstaan. Maar naar buiten toe wordt het onderwerp actueel gehouden door de naderende verkiezingsstrijd. In november moeten de Amerikanen namelijk weer naar de stembus om een nieuw Huis van Afgevaardigden te kiezen en eenderde van de Senaat.

Spijt
(rr((ah(Het gemiste stimuleringsplan -volgens de Republikeinen- of het gemiste steunplan -volgens de Democraten- wordt zeker een van de harde strijdpunten in de komende campagne. De Republikeinse president George Bush heeft intussen zijn „diepe spijt” uitgesproken over het mislukken van het stimuleringsplan. Hoewel hij daar laconiek aan toevoegde: „Misschien hebben wij het wel helemaal niet meer nodig, als de economie volgend jaar weer aantrekt.” Wat de vraag rechtvaardigt waarom hij zich dan zo druk maakte voor een plan dat hooguit 1 procent van het bruto nationaal product (BNP) toegevoegd zou hebben aan de Amerikaanse economie.

Hoe weet Bush eigenlijk dat de economie volgend jaar weer aantrekt? Omdat bijna alle economen en analisten dat beweren. Hoe weten zij dat? Dat is een goede vraag waar niemand concreet antwoord op kan geven. Kijk maar eens een jaar terug. Toen verwachtten dezelfde analisten een groei voor de Amerikaanse economie van 3,5 procent van het BNP. Nu spreekt men voor het huidige jaar hooguit nog van een groei van 1,0 procent, terwijl de economie van de VS intussen in het derde en vierde kwartaal van dit jaar in een recessie -inkrimping van de economische activiteit- is beland. Was dat niet te voorzien een jaar geleden ? De nieuwe aantredende vice-president Dick Cheney werd voor alles en nog wat uitgescholden, toen hij een jaar geleden het woord „recessie” maar noemde!

Optimisme lijkt voor veel economen een verplichte ideologie. Met uitzonderingen, want een enkeling wijst er nu toch op dat het aangekondigde herstel volgend jaar allesbehalve zeker is.

„De reeks agressieve renteverlagingen van de Federal Reserve heeft tot een scherpe daling van de korte termijnrente geleid, maar de lange termijnrente is vergeleken bij januari nauwelijks omlaag, aldus professor economie David Romer van de universiteit van Californië in Berkeley. „Terwijl dat juist vaak een belangrijke factor is voor bedrijven om weer te investeren. Je ziet ook dat banken erg voorzichtig zijn met hun kredieten.”

En dan is er volgens Romer nog de gigantische schuld. „Amerikanen voegden het afgelopen jaar 250 miljard dollar (620 miljard gulden) toe aan hun gezamenlijke persoonlijke schuldenberg door op de pof te kopen via creditcards en hypotheekverhogingen. Dat heeft vroeg of laat gevolgen voor het individuele uitgavenpatroon, dat kan niet anders. Je kunt niet blijvend meer uitgeven dan je verdient. De regering Bush doet overigens hetzelfde. Die heeft het financieringsoverschot van de regering Clinton ook al binnen een jaar in een tekort omgezet. Dit zijn belangrijke hindernissen op weg naar een economisch herstel, wat de optimisten ons ook mogen voorspiegelen.”

naam links(u35(K. C. Corver

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer