Barroso kwam met zijn waarschuwing toen hij over asiel en migratie sprak. Dat thema is actueel in de unie, niet in de laatste plaats door de omstreden uitzetting van Roma-zigeuners door de Franse regering. Iedereen in Europa moet de wet respecteren, en de regeringen moeten de mensenrechten respecteren, ook die van minderheden, aldus de voorzitter.

Barroso benadrukte dat racisme en vreemdelingenhaat niet thuishoren in Europa. „Ik roep dan ook nadrukkelijk op de spoken uit het Europese verleden niet wakker te maken”, stelde de Commissievoorzitter.

Later dinsdag staat in het Europees Parlement nog een debat gepland over de situatie van de Roma in de EU.

De toespraak van Barroso was de eerste state of the union in de geschiedenis van de unie. De benaming state of the union verwijst naar de jaarlijkse toespraak die de Amerikaanse president voor het Amerikaanse parlement houdt.

Barroso ziet zijn rede als uitgangspunt voor een „dialoog” met het parlement over het beleid de komende twaalf maanden.