„Schone taak voor SGP in kabinet”
De SGP kan een belangrijke vormende functie vervullen als zij toetreedt tot een kabinet van CDA/VVD/CU. Ze kan het debat over waarden en normen nieuw leven inblazen en voor de noodzakelijke diepgang in politieke discussies zorgen.
Dat zei drs. J. Livestro, directeur van de conservatieve Edmund Burke Stichting, donderdagavond op een door de SGP-jongeren georganiseerde forumavond. Livestro bestreed de stelling dat liberalen en staatkundig gereformeerden elkaar nooit zullen kunnen vinden als het gaat om normen en waarden. „Juist het gedachtegoed van het conservatisme kan hier een handvat zijn en een bindmiddel tussen beiden vormen.”
SGP’ers zouden VVD’ers kunnen herinneren aan hun klassiek liberale wortels. „Op de langere termijn bezien zouden de staatkundig gereformeerden best eens een diepgaande invloed op VVD en CDA kunnen uitoefenen en de cultuur van het intellectuele vrijdenken in de VVD en de geestelijke luiheid in het CDA kunnen breken”, denkt Livestro. „Ik hoop dan op een mentaliteitsomslag, zodat er in de politiek weer echt wordt gediscussieerd over de heiligheid van het leven.”
Politicoloog en PvdA-ideoloog Bart Tromp, hoogleraar in Leiden, ziet er niets in. „Het is klinkklare onzin. Politiek is daarvoor veel te platvloers. In een kabinet gaat het om allerlei praktische en technische zaken. Een minister die filosofische uitweidingen maakt en buiten zijn eigen beleidsterrein gaat, wordt niet serieus genomen”, somberde hij donderdagavond.
Livestro bleef optimistisch. „In het vechtkabinet Den Uyl/Van Agt werd over bijna alles gediscussieerd. Over Sebrenica, zo lekte Pronk, werd in de kabinetten-Kok diepgaand van gedachten gewisseld. Zo denk ik dat het wel degelijk mogelijk is dat SGP’ers een positieve invloed uitoefenen in een ministerraad.”
Maar het gaat niet van de ene op de andere dag, stelde Livestro. „Geduld is een schone zaak”, zei hij met een liberale tegeltjeswijsheid.
Tromps pessimisme verklaarde Livestro uit diens marxistische grondmotief. „U gelooft dat de materie primair is en de geest secundair. Ik ga ervan uit dat juist het culturele het materiële bepaalt. Zo kan de SGP, als de liberalen eventjes niet kijken, een nieuw fundament leggen voor een goede samenleving.”
Ook SGP’er dr. R. Bisschop bepleitte, als dat enigszins mogelijk zou blijken, de vorming van een CDA/VVD/CU/SGP-kabinet. Hij waarschuwde zijn partijgenoten ervoor de kortetermijneffecten van deelname aan een kabinet niet te overschatten. „Als je euthanasie weer in het Wetboek van Strafrecht wilt hebben, abortus teruggebracht tot een klein aantal noodgevallen en het homohuwelijk afgeschaft, dan wijzen de anderen je meteen de deur. Maar heb je dan schone handen gehouden? Dan zorg je dat D66 toe kan treden. Wil je dat? Dat is het dilemma”, aldus Bisschop.
Als er nu een reële mogelijkheid komt en je die niet benut, laad je als SGP’er een hele zware verantwoordelijkheid op je, zei het Veenendaalse raadslid. Volmondig gaf hij toe dat het vraagstuk voor eventuele toetreding bijzonder moeilijk is. „Mag je bijvoorbeeld zeggen: Als de abortus en de euthanasiewetgeving tenminste maar bespreekbaar wordt? Of doe je dan te veel concessies aan je principes?”
Belangrijk is in elk geval dat de SGP-kamerfractie een grote vrijheid van handelen houdt, om vanuit het parlement de kerngedachte van de SGP uit te dragen, aldus Bisschop, die er net als Livestro op wees dat de partij ook moet nadenken over eventuele positieve langetermijneffecten van kabinetsdeelname. „Het gaat om het perspectief dat je als SGP hebt, je theocratische ideaal, waarnaar je met alle krachten streeft en waarin je soms kleine stapjes vooruit zet.”