Twintig jaar vredesproces Israël en Palestijnen
JERUZALEM (ANP/RD) – Sinds begin jaren 90 zijn er vele pogingen geweest Israëli’s en de Palestijnen nader tot elkaar te brengen, veelal onder Amerikaanse hoede. Hieronder een overzicht van plaatsen en jaartallen uit dit vredesproces:
MADRID, 1991: In oktober heeft in Madrid een driedaagse internationale topconferentie plaats om een zeer breed gesteund vredesproces te starten voor het Midden-Oosten en met name voor vrede tussen Israëli’s en Palestijnen.
OSLO, 1993: Israël en het overkoepelende Palestijnse orgaan PLO (Palestijnse Bevrijdingsorganisatie) tekenen in september na maanden van geheime onderhandelingen een gezamenlijke beginselverklaring, waarmee een vredesproces gericht op autonomie voor Palestijnen in gang wordt gezet.
CAIRO, 1994: De Israëlische premier Yitzhak Rabin en de Palestijnse leider Yasser Arafat tekenen in mei in Caïro een akkoord over een vorm van autonomie voor Palestijnen.
TABA, 1995: Het autonomieakkoord wordt met de ondertekening van ”Oslo II” uitgebreid en biedt ook binnen gebieden op de Westelijke Jordaanoever autonomie voor Palestijnen. Begin november wordt de Israëlische premier Rabin in Tel Aviv vermoord tijdens een grote manifestatie voor steun aan het Oslo-vredesproces.
WYE, 1998: Interim-overeenkomst over terugtrekking van Israëlische troepen uit bepaalde bezette gebieden, wat neerkomt op circa 13 procent van de Westoever.
CAMP DAVID, 2000: Top van de Amerikaanse president Bill Clinton, de Palestijnse president Yasser Arafat en de Israëlische premier Ehud Barak. De top mislukt door onenigheid over het grondgebied van een eventuele Palestijnse staat en over de rechten van Palestijnse vluchtelingen.
AQABA, 2003: De Amerikaanse president George W. Bush en de Israëlische en Palestijnse premiers, respectievelijk Ariel Sharon en Mahmud Abbas, lanceren „de routekaart” voor vrede, een vinding van het nieuwe diplomatieke ”kwartet voor het Midden-Oosten” (VS, EU, Rusland en de VN).
PARIJS, 2004: Yasser Arafat overlijdt op 75-jarige leeftijd in Parijs.
GAZA, 2005: De Israëli’s trekken zich onder de regering-Sharon na 38 jaar terug uit de Gazastrook. In september dragen de Israëlische autoriteiten de controle over het gebied over aan de Palestijnse autoriteit.
GAZA, 2006: De islamitische verzetsbeweging Hamas wint de Palestijnse verkiezingen. In 2007 neemt de beweging het heft in handen in haar thuisbasis, de Gazastrook.
RIYAD, 2007: De Arabische Liga –met uitzondering van Libië– herhaalt het aanbod voor vrede met Israël in ruil voor de teruggave van het restant van Palestina, de gebieden die Israël in 1967 veroverde.
ANNAPOLIS, 2007: Eind november hervatten op een grote internationale conferentie bij Washington Abbas en de Israëlische premier Ehud Olmert formeel de gesprekken tussen beide partijen, zeven jaar na de mislukte top in Camp David (bij Washington).
GAZA, 2009: Eind 2008 en begin 2009 voert Israël aanvallen uit op de Gazastrook. De aanleiding vormen de voortdurende raket- en mortieraanvallen van Hamas en andere Palestijnse groeperingen op Israëlisch grondgebied. Doel van Israël is het vernietigen van de militaire infrastructuur van Hamas. De oorlog eist veel burgerslachtoffers en maakt een einde aan alle besprekingen.
WASHINGTON, 2010: De VS kondigen namens het kwartet de hervatting van directe gesprekken tussen Israëli’s en Palestijnen aan. De pogingen zullen worden begeleid door de Amerikaanse president Barack Obama.