EU legt Iran sancties op
BRUSSEL (ANP/AFP) – De 27 EU-landen hebben maandag besloten om Iran zware sancties op te leggen om het land te dwingen te onderhandelen over het kernprogramma. Europese bedrijven mogen niet meer investeren in de Iraanse olie- en gassector, de ruggengraat van de economie van de islamitische republiek.
De maatregelen gaan waarschijnlijk in september in, zodra de besluiten juridisch zijn uitgewerkt en officieel gepubliceerd.
Het pakket maatregelen behoort tot de zwaarste boycotbesluiten die de EU ooit heeft genomen. De maatregelen treffen ook Europese bedrijven. Onder meer het Nederlands-Britse Shell mag geen nieuwe investeringen meer doen in olie- en gasvelden in Iran, een van ‘s werelds grootste exporteurs van ruwe olie.
Ook op het gebied van handel, financiële diensten en transport komen er beperkingen. De EU-landen geven bijvoorbeeld minder exportkredieten voor uitvoer naar de omstreden islamitische republiek, waardoor het voor bedrijven veel riskanter wordt om spullen te leveren aan Iran.
Het pakket maatregelen beperkt ook de visa voor Iraniërs. De EU bevriest tevens de tegoeden en bezittingen van Iraanse banken, de Iraanse Revolutionaire Garde evenals die van het staatsscheepvaartbedrijf IRISL.
EU-buitenlandchef Catherine Ashton sprak van een „omvattend en robuust pakket van maatregelen.” Ashton zat het beraad voor van de ministers van Buitenlandse Zaken van de EU-landen over Iran en andere onderwerpen.
Minister Verhagen, die zelf afwezig was bij het beraad, meldde later: „Nederland is tevreden met deze krachtige en effectieve sancties, die het Iraanse regime direct raken. Dit is het meest vergaande sanctiepakket van de EU ooit. Dat getuigt van onze eensgezindheid en onderstreept onze zorgen.”
Verhagen had zelf eerder bepleit dat de EU ook de export van internetfilters aan Iran verbiedt. Het regime van de islamitische republiek gebruikt nu filters van Europese makelij om onwelgevallige websites af te sluiten voor haar eigen inwoners. Maar maandag is deze apparatuur nog buiten de verbodsmaatregelen gehouden. Wel komt er in september een aparte bijeenkomst over de filters met technici, bedrijven en maatschappelijke organisaties.
Canada kondigde maandag eveneens nieuwe strafmaatregelen aan tegen Iran, te vergelijken met de sancties van Europa en de Verenigde Staten. Deze drie landen gaan daarmee verder dan de lijst maatregelen waartoe de Verenigde Naties vorige maand besloten.
De Iraanse president Mahmoud Ahmadinejad waarschuwde de EU zondag nog dat het geen sancties moest opleggen. De president zei dat Iran direct zou reageren en dat het de EU zal berouwen.
Maar kort na het EU-besluit over de sancties zei Iran dat het bereid was opnieuw te praten over een ruil van verrijkt uranium, zelfs „zonder voorwaarden.” Iran heeft hierover een brief overhandigd aan het Internationale Atoom Energie Agentschap (IAEA). Eerder hadden Brazilië en Turkije met Iran een ruil afgesproken, waardoor Iran zelf geen uranium zou hoeven te verrijken voor kernenergie.