CODA haalt Italiaanse beeldhouwkunst naar Nederland
CODA Museum in Apeldoorn exposeert werken van negen kunstenaars uit Val Gardena, Zuid-Tirol. ”Verbeelding uit Val Gardena. Moderne beeldhouwkunst uit Noord-Italië” bestaat uit sculpturen –vele levensgroot figuratief, maar ook gestileerde en abstracte werken– die nog niet eerder in Nederland te zien waren.
De kunstenaars werken allen met hout, maar in een aantal gevallen zijn de werken bedekt met zilver of uitgevoerd in brons om de levensduur te verlengen.
De kunstenaars kennen elkaar, omdat ze opgegroeid zijn in hetzelfde dal in de Italiaanse Dolomieten. Niet eerder hebben ze samen geëxposeerd. Ze zijn allemaal begonnen in de werkplaats van hun vader. Na hun kunstvakopleidingen kwamen ze terug naar het bergdal waar ze geboren zijn. In dit dal wordt al meer dan 300 jaar op een ambachtelijke manier hout bewerkt.
Val Gardena is wereldberoemd om het eeuwenoude houtsnijwerk dat daar gemaakt werd in kleine ateliers. In de winkels in het dorp is nu geen handgemaakt houtsnijwerk meer te bekennen. Alles wordt machinaal vervaardigd. Maar in de ateliers werken nog steeds ambachtslieden én er is bovendien een jonge generatie beeldhouwers met een opleiding aan de academie die een eigen beeldtaal heeft ontwikkeld.
Voor het merendeel van de 80.000 toeristen die jaarlijks Val Gardena aandoen, is dit onbekend. Twee jaar geleden bezocht de Apeldoornse kunstenaar Tirza Verrips dit gebied in de winter. Hij kwam in een aantal ateliers terecht en al pratend en kijkend was zijn belangstelling gewekt. „Hun vakmanschap en beheersing van het materiaal lijken in hun genen te zitten, waardoor ze optimaal datgene tot uitdrukking kunnen brengen wat ze als kunstenaar voor ogen hebben.”
Verrips kwam in contact met Bruno Walpoth, die op zijn beurt een groep kunstenaars bij elkaar bracht: Aron Demetz, Willy Verginer, Gerhard Demetz, Walter Moroder, Thaddäus Salcher, Markus Delago, Gregor Prugger en Arnold Holzknecht. Sommige kunstenaars uit deze groep exposeerden eerder in onder andere New York, Taiwan, Parijs, Londen, Gent, Berlijn en op de biënnale van Venetië. Nu zijn ze voor het eerst samen, in het CODA Museum in Apeldoorn.
Bruno Walpoth bewerkt beelden op een heel poëtische manier die voorbij de materialiteit gaat. Aron Demetz werkt vanuit een enorme boomstam en kapt daar beeld én sokkel uit. Hij gebruikt in een aantal werken hars om de huid van zijn gebeeldhouwde personen te accentueren. Weer heel anders is het werk van Gregor Prugger, die het berglandschap tot zijn centrale thema maakt.
Kunst en toegepaste kunst wordt door deze kunstenaars op een bijzondere manier gecombineerd.