Washington wil zelf Irakezen berechten
De Amerikanen zullen Irakezen die zich tijdens de huidige oorlog in Irak schuldig hebben gemaakt aan oorlogsmisdaden zelf berechten, mogelijk via krijgsraden. „Wij zijn van mening dat daar geen internationaal tribunaal voor nodig is”, aldus Pierre-Richard Prosper, Washingtons speciale afgezant voor oorlogsmisdaden.
Prosper noemde maandag in Washington verschillende gevallen die volgens de VS schendingen zijn van de Conventie(s) van Genève of van het internationaal recht. De Amerikanen vermoeden bijvoorbeeld dat verschillende Amerikaanse krijgsgevangen zonder vorm van proces zijn geëxecuteerd. Verder hebben Iraakse militairen zich uitgegeven voor burgers -zwaaiend met een witte vlag- om vervolgens Amerikaanse eenheden aan te vallen. Aangezien in Irak weinig gebeurt zonder goedkeuring van hogerhand denkt Prosper dat Saddam Hussein, zijn twee zoons en hun naaste medewerkers ook door de Amerikanen berecht kunnen worden.
Misdaden uit het verleden -zoals het gebruik van chemische wapens tegen de Koerden in 1988- wil Washington laten berechten voor Iraakse rechtbanken, die daarbij eventueel kunnen worden bijgestaan door internationale deskundigen. „De helft van alle rechters in Irak is waarschijnlijk onafhankelijk genoeg van het regime van Saddam Hussein om zulke processen te voeren. Verder zijn er nog tal van competente Iraakse juristen in het buitenland die het regime van Saddam ontvlucht zijn”, aldus Sermid al-Sarraf, een Iraaks-Amerikaanse jurist die Iraakse vluchtelingengroepen in de VS juridisch bijstaat.
Volgens Prosper is het Internationale Strafhof in Den Haag niet competent voor de berechting van oorlogsmisdaden in Irak, omdat noch de VS noch Irak het handvest van dit hof hebben goedgekeurd. Het is niet de bedoeling dat er Iraakse krijgsgevangenen -momenteel 7000 in totaal- naar de Amerikaanse basis Guantanamo op Cuba gestuurd worden zoals dat het geval was met ruim 600 al-Qaida- en Taliban-strijders uit Afghanistan. Indien schuldig bevonden zullen de straffen volgens Prosper variëren van jaren gevangenisstraf tot de doodstraf. Amerikaanse militairen in Irak hebben opdracht gekregen om alle documentatie die men tegenkomt en die betrekking heeft op (mogelijke) oorlogsmisdaden veilig te stellen.