Een 39–jarige man werd meteen na het incident aangehouden. De man schreeuwde en prevelde met opgeheven handen onverstaanbare teksten tijdens de twee minuten stilte, waardoor het publiek in paniek raakte. De paniek ontstond ook doordat vanuit het publiek „bom, bom, vlucht!” werd geroepen.De amokmaker is een in Amsterdam geboren Nederlander. Volgens korpschef Welten is de man diverse malen veroordeeld voor onder meer geweldsmisdrijven en drugshandel. Hij zag er uit als een orthodoxe jood. De man wordt verstoring van de openbare orde ten laste gelegd. Hij wordt in ieder geval langer vastgehouden. Dit maakte het Openbaar Ministerie in Amsterdam woensdag bekend.

Langere hechtenis is mogelijk, „omdat hij naast de verstoring van de openbare orde ook verdacht wordt van het veroorzaken van zwaar lichamelijk letsel door schuld”, aldus het OM. De verdachte heeft tijdens zijn verhoor geen verklaring afgelegd. Het is niet duidelijk wat zijn motieven waren.

De politie verhoort nog verschillende getuigen van het incident. Daarnaast wordt verder onderzoek gedaan naar de aard van het letsel van mensen die tijdens de herdenking gewond zijn geraakt. „Naar nu blijkt hebben in elk geval meerdere personen ernstige fracturen opgelopen”, concludeert het OM.

Plaatsvervangend hoofdofficier van justitie Frits van Straelen zei dat de man een gestoorde indruk maakte. Het is de bedoeling dat de man voor zijn vrijlating door een psychiater wordt onderzocht. Dat kan er mogelijk toe leiden dat de verdachte langer kan worden vastgehouden.

De politie hield ook een tweede man aan. Hij werd korte tijd later weer vrijgelaten. Hij had in de chaos van schrik een koffertje met persoonlijke bescheiden laten vallen.

De koninklijke familie werd via een nabijgelegen poortje naar een veilige plaats gebracht en keerde al na enkele minuten terug. Koningin Beatrix besloot volgens korpschef Welten zelf om door te gaan met de herdenking.

De gewonden werden opgevangen in onder meer hotel–restaurant De Roode Leeuw aan het Damrak. Daar waren volgens een van de slachtoffers „tientallen mensen, ook ouderen”.

De eerstehulpposten van de Amsterdamse ziekenhuizen hebben dinsdagavond in totaal 63 mensen behandeld als gevolg van de paniek op de Dam tijdens de nationale dodenherdenking. Niemand van de 63 slachtoffers raakte ernstig gewond en geen van de gewonden hoefde in het ziekenhuis te overnachten. Dit heeft een woordvoerder van de GGD Amsterdam woensdag gemeld.

Onder de slachtoffers met fracturen viel vooral het hoge aantal beenbreuken op, aldus de GGD–woordvoerder. „Hoewel er ook een gebroken pols tussen zat”. Ook de overige verwondingen betroffen meestal de benen. Naast de botbreuken waren het vooral schaafwonden, ontvellingen en verzwikte enkels waarmee de slachtoffers zich bij de eerste hulp meldden.

Omgevallen dranghekken op de Dam zijn waarschijnlijk een verklaring voor de kwetsuren aan de benen, aldus de woordvoerder van de GGD. „Mensen kwamen ongelukkig terecht of ze kwamen klem te zitten in de hekken, waarna ze vervolgens werden overlopen. Als dit bijvoorbeeld was gebeurd in een weiland zonder dranghekken, hadden de mensen met minder problemen uit elkaar kunnen stuiven”.

De ziekenhuizen waar de gewonden werden opgevangen, zijn onder meer het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis, het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis en het VU medisch centrum. De slachtoffers werden op verschillende manieren naar de eerstehulpposten in de hoofdstad gebracht. Sommigen arriveerden per ambulance, anderen werden gebracht door familieleden of de politie.

Alexander Klöpping stond op De Dam en filmde de paniek:

In Amsterdam was tijdens de nationale herdenking een noodverordening van kracht. Ook had de gemeente de omgeving van de Dam tot ’veiligheidsgebied’ gemaakt, waardoor onder meer de politie meer bevoegdheden krijgt om de openbare orde te bewaken. De maatregelen gelden ook voor het 5 meiconcert op de Amstel.

De Amsterdamse korpschef vindt het te vroeg om te zeggen dat de veiligheidsmaatregelen op de Dam voortaan moeten worden aangescherpt. De Dam is nu voor iedereen toegankelijk. „Het is maar zeer de vraag of extra maatregelen daarbij passen”, aldus Welten.

Premier Balkenende vermoedt dat iemand de dodenherdenking op de Dam bewust heeft proberen te verstoren. „Dat moet haast wel”, zei de premier in antwoord op een vraag van de NOS daarover.

Balkenende zei verder dat inmiddels helder is dat iemand „herrie heeft zitten maken, dat er sprake was van een koffer en dat daardoor paniek is ontstaan”.

Daarbij vielen volgens de inschatting van de premier meer dan dertig gewonden: mensen die onder de voet werden gelopen of tegen een hek aanvielen. „Dit is ontzettend triest”, aldus de premier.

De voorzitter van het Nationaal Comité 4 en 5 mei, Joan Leemhuis–Stout, wenst de mensen die dinsdagavond tijdens de dodenherdenking in Amsterdam gewond zijn geraakt, namens het comité een spoedig herstel. Dat zei ze woensdag in de Oranjerie in Roermond voor de opening van de nationale viering van de bevrijding.

Leemhuis–Stout zei naar aanleiding van de gebeurtenissen van dinsdagavond op de Dam dat schrik, paniek en boosheid algemene gevoelens zijn. Het meest vervelend zijn volgens haar echter de tientallen gewonden die zijn gevallen onder mensen „die daar in volle overtuiging aanwezig waren