Kaukasiërs zijn zondebokken in Moskou
MOSKOU (ANP) – De ombudsman voor Tsjetsjeense Mensenrechten deed na de aanslagen op de metro in Moskou van afgelopen maandag tevergeefs een oproep. Hij verzocht de burgemeester van de Russische hoofdstad om de politie opdracht te geven niet iedereen uit Noord–Kaukasus te behandelen als een potentiële terrorist. Maar bij de roltrap naar het metrostation Ochotni Rjad, onder het Kremlin, pikken de vier Russische agenten woensdag elke jongeman eruit die er niet–Russisch uitziet. Ze moeten zich legitimeren en hun tassen openen.
De ombudsman waarschuwde ook voor een toename van haat tegenover Tsjetsjenen. Hij spreekt uit ervaring. Na iedere aanslag in Moskou is het raak. Xenofobie tegenover alles en iedereen die op een Kaukasiër lijkt, steekt dan de kop op. ’Zwartkonten’ worden de Kaukasiërs in de volksmond genoemd. Afgelopen maandag meldden Russische media dat na de aanslagen twee moslimvrouwen in elkaar waren geslagen tussen twee metrostations in.Uit onderzoek zou zijn gebleken dat de twee vrouwen die de aanslagen pleegden, op dezelfde dag in Moskou arriveerden met de bus uit Noord–Kaukasus. Maar deze dagen zit iedereen met een niet–Russisch uiterlijk in het verdachtenbankje. Of ze nou uit Tsjetsjenië komen of uit Armenië of Tadzjikistan.
Iets buiten het centrum verkoopt de Tadzjiek Abdoella (49) in zijn winkel gedroogde vruchten, kruiden en noten. Sinds maandag voelt hij de spanning als hij in de metro stapt. In zijn winkel komt zo nu en dan een Rus boodschappen doen. „Ik heb een baard. Ik ben donker. Je ziet de mensen denken: dat is een moslim, een terrorist. Nee, uitstappen doen ze niet als ik de metro binnenkom". Een kwartier later belt hij op: „Vanochtend zeiden mijn buren met wie ik al jaren bevriend ben: ’Moslims zijn terroristen."’
Een paar honderd meter verderop runt de 38–jarige Armeniër Garik zijn eigen kleermakerij. Hij woont zestien jaar in Moskou en is getrouwd met een Russische vrouw. Aanslag of niet, hij wordt altijd aangehouden om zijn legitimatie te tonen.„Bij iedere stap die ik zet", lacht hij laconiek.
Zowel Garik als Abdoella geeft de politici de schuld van de vreemdelingenhaat. „Ze zoeken ons op", zegt de tweede. „Ze zoeken naar een zondebok. Politici als de extreemrechtse Vladimir Zjirinovski geven ons de schuld van de aanslagen of dat wij de banen inpikken van Russen. Gewone mensen geloven zulke verhalen".