Geen haar verliezen zonder Gods wil
„U heeft kanker.” Die boodschap zet een mensenleven lichamelijk én psychisch op z’n kop. Christenen worstelen daarnaast met geloofsvragen. Wat heeft God met deze ziekte te zeggen? Om daarover met lotgenoten te spreken, belegt het platform ”Winst uit verlies” volgende week zaterdag zijn eerste contactbijeenkomst.
Initiatiefnemer Henk-Jan Koetsier (42) uit Nunspeet krijgt in 1992 voor de eerste keer te horen dat hij aan lymfklierkanker (hodgkin) lijdt, met een genezingskans van 70 procent. Hij ondergaat 41 bestralingen. „Ik lag vastgeschroefd op een bank. Bijzonder heftig, zo’n ervaring.”Ruim een jaar later ontdekt Koetsier een knobbeltje in z’n lies. Aanvankelijk ontkent de internist dat het met kanker te maken heeft, maar vier maanden later moet hij toch, voor de tweede keer, die harde diagnose stellen. „Het bericht bevestigde wat de Heere mij al eerder had bekendgemaakt, namelijk dat ik opnieuw ernstig ziek was. Ik ben bang geweest dat ik m’n geloof in God zou kwijtraken, maar op dát moment was het: „en mij hiertoe door U bereid.””
Twaalf chemokuren volgen. „Door een erg lage weerstand moest ik meerdere keren geïsoleerd verpleegd worden. De laatste keer lag ik voor de poorten van de dood.”
De boodschap „U heeft kanker”, grijpt diep in, ervaart Koetsier. „Niemand kon mij garanties geven dat ik ooit genezen zou. Iemand die longontsteking heeft en doodziek is, kan weer volledig genezen. Een kankerpatiënt weet dat nooit. En toch: de Heere gaf troost in die strijd. Ondanks alles mocht ik geloven: Hij doet het goed.”
Jarenlang loopt Koetsier op z’n tenen. „De intensieve behandelingen hadden lichamelijke gevolgen zoals het trager werken van mijn schildklier en het verslappen van m’n spieren. Daarnaast was ik door alles wat ik had meegemaakt kwetsbaar en psychisch uit balans. Dankzij therapie heb ik een beter evenwicht gevonden tussen gevoel en verstand. Maar genezen van kanker? Ik spreek liever over hersteld.”
Koetsier waardeert de pastorale begeleiding vanuit de kerk. „De gemeente, de predikant en de kerkenraad leefden trouw met mij en m’n gezin mee.” Om met lotgenoten van gedachten te wisselen, wordt hij lid van de LymfklierkankerVereniging Nederland. Hij kan daar uitstekend terecht voor algemene vragen. „Praten over het geloof in relatie tot de ziekte lukte echter niet. Gesprekken daarover worden al snel als een soort evangelisatiewerk gezien.”
Het brengt Koetsier op het idee zelf een platform op te richten. Het krijgt de naam ”Winst uit verlies” en beheert op dit moment alleen nog een website, maar op 27 maart wordt de eerste contactbijeenkomst gehouden in Woerden. Ouderling W. Visser uit Nunspeet, schrijver van een boekje over rouwverwerking, houdt een lezing. Inmiddels hebben zich zo’n vijftig mensen –patiënten en hun partners– aangemeld.
Volgens Koetsier „worstelen velen in de gereformeerde gezindte” met geloofsvragen op het moment dat ze te horen krijgen dat ze kanker hebben. „Wat heeft God mij met deze ziekte te zeggen? Hoe kan ik troost vinden in de Bijbel? En als het sterven wordt? Ingrijpende vragen, waar ik zelf ook mee geworsteld heb. Wie kanker heeft, ziet de dood op zich afkomen.”
Het platform richt zich op zowel herstelde als in behandeling zijnde kankerpatiënten. Van „een geestelijke prestatiemeting” moet Koetsier niets hebben. „Er zijn mensen die over hun ziekte mogen zeggen: Het is winst uit verlies. Anderen durven dat niet van zichzelf te zeggen, maar verlangen er wel naar. Ze zijn evenzeer welkom.”
Koetsier heeft verschillende ideeën voor de toekomst van het platform: „Ik denk aan specifieke aandacht voor jongeren met kanker en voor partners van de patiënten. Zij hebben hun eigen vragen. Verder overweeg ik iets te gaan doen aan ondersteuning van het pastoraat aan kankerpatiënten. Ds. P. C. Hoek, die zelf hodgkin heeft gehad, schreef er een mooi boekje over. Ook denk ik aan contacten met andere verenigingen binnen de gereformeerde gezindte, zoals Samen Alleen, dat zich richt op weduwen en weduwnaren. Daar zijn ook mensen bij die hun man of vrouw verloren door kanker.”
Wat is voor Koetsier zélf de winst uit het verlies? „Dan verwijs ik naar zondag 1 van de catechismus. De Heere zorgt voor ziel én lichaam. En: er valt geen haar van mijn hoofd, ook niet tijdens de chemokuur, zonder de wil van mijn hemelse Vader. Dat te mogen geloven, ook na de boodschap dat je kanker hebt, is enkel genade.”
Aanvulling
Wat verwachten deelnemers aan de eerste bijeenkomst van het platform Winst uit verlies? Twee reacties.
Naam: Geeke Aman-van Bellen
Woonplaats: Hendrik-Ido-Ambacht
Leeftijd: 23
Beroep: studente orthopedagogiek
Verwachting: „Als aanvulling op de reguliere stichtingen en hulpverlening voor (ex-)kankerpatiënten lijkt het mij bijzonder fijn om ervaringen te kunnen delen over de kracht van God die ervaren kan worden tijdens het ziekteproces en/of de vragen die de ziekte meebrengt.”
Naam: Marieke Schilder-Kanis
Woonplaats: IJsselmuiden
Leeftijd: 39
Beroep: thuiswerkend
Verwachting: „„Niets bij geval, maar van Zijn Vaderlijke hand.” Vanuit deze belijdenis weerklank vinden bij gelijkgestemden. Elkaar tot steun zijn bij zo’n diepingrijpende wending in het (gezins)leven. Winst uit verlies: geen vervanging van, maar een heel waardevolle, zo niet noodzakelijke toevoeging aan algemene zorg.”