Neem oproep Ayaan Hirsi Ali tot bondgenootschap serieus
Ayaan Hirsi Ali wil de islam beteugelen door een bondgenootschap met de christenheid. Bart Jan Spruyt heeft daar zijn vragen bij, maar wil wel haar oproep serieus nemen.
Ayaan Hirsi Ali was dinsdagavond in Amsterdam om in besloten kring haar nieuwe boek ”Nomade” te presenteren: het tweede deel van haar autobiografie, dat gaat over haar vertrek uit Nederland (zomer 2006) en haar jaren in Amerika.In dit boek –even fascinerend en lezenswaardig als het eerste deel uit 2006, ”Mijn vrijheid”– vertelt ze dat ze in juni 2007 met de Nederlandse priester Antoine Bodar in een restaurant in Rome wijn zat te drinken. Ze keek om zich heen, zag de prachtige gebouwen en de cultuur, en realiseerde zich ineens dat zij naar vergane glorie zat te kijken. Het christendom in Europa was aan het wegkwijnen. Kerken komen leeg te staan en worden verbouwd tot appartementencomplexen of kantoren of zelfs tot moskeeën, die overal als paddenstoelen uit de grond schieten.
Dat bracht Hirsi Ali tot de gedachte dat de kerk weer in een positie moet worden gebracht waarin ze de „spirituele wedstrijd” met de islam kan aangaan en zo de groei van deze religie beteugelen. „Europa slaapwandelt zijn ondergang tegemoet, een culturele, ideologische en politieke ondergang, omdat het kerkgezag de getto’s met immigranten heeft verwaarloosd.” Saudi-Arabië investeert miljoenen in Koranscholen en religieuze propaganda in Europa. Waarom zou de kerk niet hetzelfde doen en christelijke scholen stichten, christelijke vrijwilligers de wijken insturen en zo de christelijke boodschap verspreiden?
Hirsi Ali is tot de conclusie gekomen dat ze in haar strijd tegen de vrouwvijandige islam nieuwe bondgenoten nodig heeft. Haar verlichtingsvriendjes –geleerden als Richard Dawkins en Jonathan Israël– zijn „hopeloos verdeeld over de vraag hoe de islam het beste tegemoet kan worden getreden.” Westerse feministen hebben niet „de moed of de visionaire kracht” om haar te helpen haar droom te verwezenlijken.
Daarom moet Hirsi Ali op zoek naar een nieuwe partner in een „strategische alliantie” en komt ze uit bij „andere traditionelere bronnen van ideologische kracht in het Westen. En daar horen de christelijk kerken bij.”
Creationisme
Niet dat Hirsi Ali zelf christen is geworden of dat van plan is. Niet dat alle kerken zich bij haar alliantie mogen aansluiten. Ze moeten „gematigd” zijn, niet vijandig tegenover de wetenschap staan, niet fulmineren tegen abortus en niet het creationisme verdedigen. Maar ze gelooft dat het christendom een goede kans maakt. Ten diepste, aldus Hirsi Ali, zijn moslims op zoek naar „een verlossende God”, maar „in plaats van de christelijke God vinden ze Allah.” Ze wil moslims een „religieus leider als Jezus bieden”, die geen krijger was en „een God van liefde, verdraagzaamheid, rede en vaderlandsliefde” verkondigde.
Het betoog van Hirsi Ali is op z’n minst opmerkelijk. Is haar koerswijziging het gevolg van haar verblijf in de Verenigde Staten, waar de assertief atheïstische positie die zij hier in Nederland altijd innam niet tot de goede toon behoort?
En, zo zouden we ook kunnen vragen, wat verbeeldt Hirsi Ali zich wel? Met haar ”liberale jihad” die ze destijds met haar toenmalige bondgenoot Wilders ontketende, heeft zij zelf een bijdrage geleverd aan de verwijdering tussen de fronten (liberaal en christelijk) die ze nu bij elkaar wil brengen. En waarom denkt zij eisen te kunnen stellen aan het soort christendom dat in haar ogen wel bruikbaar is en wat niet? Is juist dat vrijzinnige christendom dat zij nu als bondgenoot begroet niet een bron van cultureel en godsdienstig relativisme en daarmee onbruikbaar? En is dat ‘christendom’ in staat moslims de verzoening met God door Christus aan te bieden?
Hirsi Ali moet dus nog veel lezen en nog een beetje beter nadenken. Maar laten christenen haar oproep ondertussen zeer serieus nemen. Wat zij zegt over de zoektocht van moslims en het gevaar van de radicale islam, is en blijft behartigenswaardig. Hirsi Ali kan ons leren waar de fronten liggen. Laten wij haar, deze moderne koningin van Scheba, uitleggen welk christendom de kracht heeft om de strijd op dit front te voeren.
De auteur is politiek columnist van Elsevier en voorzitter van de conservatieve Edmund Burke Stichting.