Meer dan 1000 vertegenwoordigers van organisaties uit de 43 lidstaten van de Anna Lindh Foundation –een netwerk van meer dan 3000 burgerorganisaties die zich inzetten voor de interculturele dialoog– spraken tussen 4 en 8 maart in Barcelona over het verbeteren van de culturele samenwerking tussen organisaties uit Europa en landen rond de Middellandse Zee.In de afgelopen decennia zijn miljoenen migranten uit Noord-Afrika en Turkije naar Europa getrokken. De druk op de Europese buitengrenzen is nog altijd heel groot. Geen wonder, met overbevolkte Arabische landen waar twee derde van de bevolking niet alleen jonger is dan 25 jaar, maar ook weinig toekomstperspectieven ziet.

In de mediterrane regio zijn tal van spanningsgebieden waar Europa niet omheen kan. Het Israëlisch-Palestijns conflict, spanningen tussen etnische groeperingen in de Balkan en de verhouding tussen moslims en christenen kwamen daarom ook volop aan de orde. Tijdens de discussies mengden vertegenwoordigers uit Israël en Arabische landen zich met elkaar.

Verschillende participanten leverden kritiek op de wijze waarop veel media werken: er wordt te vaak sensatie bericht, waarbij de context ontbreekt. Dat is geen wonder als nauwelijks meer geld voor goede onderzoeksjournalistiek wordt vrijgemaakt en journalisten vooral vanuit de hoofdsteden van veel landen werken.

Deelnemers concludeerden verder dat meer moet worden gedaan om godsdiensten te gebruiken om mensen op positieve wijze te mobiliseren.

Godsdiensten kunnen in omgevingen waar mensen niet geleerd hebben kritisch te denken makkelijk een bron van onrust en extremisme worden. Dat betreft vooral grote groepen moslims maar ook christenen, joden en aanhangers van andere godsdiensten kunnen voor extreme denkbeelden worden gemobiliseerd. Dat kan sterk polariserend werken.

De participanten concludeerden dat vertaalwerk en persoonlijke ervaringen van burgers uit de lidstaten belangrijke factoren voor het verbeteren van de verhoudingen tussen mensen uit verschillende culturen zijn. Er wordt te weinig uit of naar het Arabisch vertaald, waardoor er voor mensen die elkaars talen niet kennen te weinig mogelijkheden zijn om begrip te krijgen voor elkaars culturen.

Andre Azoulay, president van de Anna Lindh Foundation, wees op de noodzaak om actiegericht te zijn. Er zijn meer fondsen nodig om de samenwerking tussen burgers via organisaties uit de lidstaten te verbeteren. De Foundation ontvangt haar fondsen van de Europese Commissie en lidstaten, maar sommige lidstaten maken zich er volgens Azoulay wel heel makkelijk van af met een „schandalig” lage financiële bijdrage.