Dat constateert de Rutgers Nisso Groep, het landelijk kenniscentrum seksualiteit in Utrecht, in een onderzoek naar de problematiek rond zwangerschap als gevolg van seksueel geweld. Het gaat bij de cijfers om een gemiddelde van zowel eenmalige verkrachting als langer durend seksueel misbruik.

De bevindingen komen uit een eerste verkennend onderzoek. Door literatuuronderzoek en gesprekken met hulpverleners heeft het Nisso geprobeerd inzicht te krijgen in de ingewikkelde problematiek.

Uit Amerikaanse onderzoeken blijkt dat 10 tot 15 procent van de onderzochte vrouwen in de vruchtbare leeftijd (15-45 jaar) te maken heeft gehad met seksueel misbruik of verkrachting. Dit percentage is toegepast op Nederland.

In 83 procent van de 73 beschreven gevallen gaat het om vrouwen en meisjes die ten tijde van de zwangerschap 11 tot 25 jaar waren. Van de vrouwen die hulp zochten was 61 procent zwanger geworden door langdurig seksueel misbruik. Een kwart van de groep slachtoffers kwam uit het buitenland. Bijna de helft van hen was verkracht in een oorlog of tijdens de vlucht.

Omdat hulpverleners veelal geen raad weten met deze problematiek, gaat het misbruik van de betrokken vrouwen vaak lange tijd door. Het Nisso adviseert daarom de deskundigheid van hulpverleners te bevorderen en beleid en protocollen te ontwikkelen. Het gaat erom hulpverleners handvatten te geven om deze problemen te signaleren en te behandelen. Daarnaast is het noodzakelijk meer te doen aan voorlichting die gericht is op risicogroepen, aldus het Nisso.

„Veel hulpverleners vinden het door het taboe dat op het onderwerp rust moeilijk een goede diagnose te stellen”, aldus de onderzoekers. „Bovendien is de zwangerschap beladen en hebben de vrouwen een schuld- en schaamtegevoel. Daardoor zijn vrouwen bang het stilzwijgen hierover te doorbreken. Als er sprake is van een kind dat door de moeder zelf wordt opgevoed, is de bescherming van dit kind ook een reden tot zwijgen.”

De hulpverleners zelf vinden de problemen rondom zwangerschap door seksueel geweld erg complex en zwaar. „Zeker als het contact zich beperkt tot een à twee gesprekken, aarzelen zij het onderwerp aan de orde te stellen, ook bij sterke vermoedens.”

De hulpverleners vinden dat zij onvoldoende kennis en vaardigheden hebben. „Uit de gesprekken met hulpverleners blijkt dat het gaat om een ernstig probleem dat serieuze aandacht verdient en waarvoor een goed hulpverleningsaanbod dringend nodig is.”