Kerk & religie

Met vreugde oude Franse belijdenissen vertalen

Hij werkte mee aan de vertaling van een aantal oude Franse teksten in het Nederlands. J. Folkersma uit Mariënberg heeft het met vreugde gedaan. „Ik ben blij dat ik dienstbaar heb mogen zijn.”

Jan van Reenen
11 February 2010 11:04Gewijzigd op 14 November 2020 09:51Leestijd 3 minuten
Folkersma: ...dienstbaar...
Folkersma: ...dienstbaar...

Het zag er 28 jaar geleden niet naar uit dat het zo zou gaan. Jakobus Folkersma, directeur van de gereformeerd vrijgemaakte basisschool Rehoboth in Groningen, werd in 1982 afgekeurd. Dat was een moeilijk moment voor de man die toen bijna vijftig jaar was.Nadat hij naar het Overijsselse Mariënberg verhuisd was, ging hij Frans studeren in Zwolle en daarna in Utrecht. In de Zwolse arrondissementsrechtbank werd Folkersma beëdigd als vertaler Frans. Soms tolkte hij in het nabijgelegen asielzoekerscentrum en vertaalde hij voor hulporganisatie Woord en Daad rapporten uit Haïti en Burkina Faso.

Zijn grootste klus kwam toen prof. dr. M. te Velde, hoogleraar kerkgeschiedenis, kerkrecht en gemeenteopbouw aan de Theologische Universiteit Kampen (Broederweg), op het idee kwam een aantal onbekende gereformeerde belijdenissen uit de zestiende eeuw uit te geven. Het werk is vorig jaar verschenen onder de titel ”Confessies. Gereformeerde geloofsverantwoording in zestiende-eeuws Europa”. Het bevat de Nederlandse vertaling van een aantal belijdenisgeschriften: de Geloofsbelijdenis van Theodorus Beza, de Franse Geloofsbelijdenis, de Schotse Geloofsbelijdenis, de Nederlandse Geloofsbelijdenis en de Tweede Helvetische Confessie.

Folkersma tekende voor de vertaling van de Franse Geloofsbelijdenis en de helft van de Geloofsbelijdenis van Beza, de opvolger van Calvijn in Genève. Hij laat een bladzijde van het origineel zien: Frans in gotische letters. „Ik heb eerst de originele tekst gedigitaliseerd met behoud van de bladspiegel. Het vertalen zelf was moeizaam werk. Woorden betekenden vroeger soms iets anders dan nu. Ik moest ook zoeken naar een goede overzetting in het hedendaags Nederlands, om het boek geschikt te maken voor een brede groep lezers.”

Na de zogenoemde „grote belijdenis” van Beza volgden de vertaling van „de kleine Beza”, de Franse Geloofsbelijdenis en een brief aan de Franse koning Frans II. Folkersma voelt zich inhoudelijk meer aangesproken door de Franse Geloofsbelijdenis dan door die van Beza. „Ik vind die van Beza een beetje scholastisch. De Franse Geloofsbelijdenis is directer. Bij het vertalen daarvan moest ik herhaaldelijk aan de Nederlandse Geloofsbelijdenis denken. Het gaat over dezelfde onderwerpen en ook de bewoordingen lijken veel op elkaar. In beide geloofsbelijdenissen is de invloed van Calvijn heel duidelijk zichtbaar. Overigens was ik tijdens het vertalen meer met de tekst bezig dan met de inhoud.”

Folkersma heeft ook meegewerkt aan de ”Studiebijbel in perspectief”, een uitgave van de Nieuwe Bijbelvertaling met –uit het Frans vertaalde– kanttekeningen bij en inleidingen op de Bijbelboeken. Hij nam de inleidingen op en de kanttekeningen bij Ruth, 1 en 2 Samuël en 1 en 2 Koningen voor zijn rekening.

Folkersma werkt nu nog mee aan een ander project, onder leiding van dr. Nicoline van der Sijs: het digitaliseren van de Statenvertaling van 1637 en 1657 en een aantal andere Bijbelvertalingen. Op dit moment is hij bezig met de Bijbel uit 1528 van drukker Willem Vorsterman.

Ook verleent hij zijn medewerking aan het digitaliseren van oude psalmberijmingen. De psalmberijming van Marnix van Sint-Aldegonde heeft zijn hart. „Ik vond het jammer toen dat werk af was. De berijming is zowel qua inhoud als qua ritme en woordkeus voortreffelijk. Het is een gemis dat die niet is ingevoerd. Het zal er wel mee te maken hebben dat de berijming van Datheen, die toen overal gezongen werd, dichter bij het volk stond.”

Vond je dit artikel nuttig?

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer