„Het blijft een halfjaar.” Staatssecretaris Van der Knaap van Defensie laat er in een wit personenbusje waarmee hij door Diyarbakir raast, geen onduidelijkheid over bestaan. De drie Patriot-eenheden van de Groep Geleide Wapens zullen maximaal zes maanden in Zuidoost-Turkije staan. „Minder is altijd beter.”

Van der Knaap kan moelijk anders zeggen. Slechts één Patriot-systeem is er op De Peel achtergebleven. Met de uitzending van 360 militairen is eenderde van het personeel van de Groep Geleide Wapens (GGW) weg. Er is dus helemaal geen vervanging.

De hypermoderne wapensystemen -bijna twee weken in stelling- moeten de steden Diyarbakir en Batman met bijbehorende vliegvelden bescherming bieden tegen raketaanvallen vanuit Irak. Voor de eerste locatie is wat te zeggen. Diyarbakir is de grootste stad in Zuidoost-Turkije, met bijna een miljoen inwoners. Arm, maar met westerse invloeden. Het nabijgelegen vliegveld is de thuisbasis van Turkse F-16’s.

Veel GGW-personeel was hier eerder. In januari 1991 stonden de raketten ook bij deze stad. De huizen komen hier tot aan de basis. Batman, 100 kilometer verderop, is een ander verhaal. In die omgeving wonen niet veel mensen. Het uitgestrekte vliegveld oogt nieuw maar er is nauwelijks activiteit. Buiten de hekken van de basis scharrelt een kudde schapen. De stad is verder weg. Wat valt hier te beschermen?

Het antwoord is simpel: Amerikanen. Er is plaats voor 8000 soldaten, die van hieruit makkelijk het noordelijke front in Irak kunnen bereiken. Aan de opbouw van hun basis werd deze week hard gewerkt. In 1991 werd Batman als locatie voor de Nederlandse Patriots afgekeurd. Nu is het blijkbaar goed genoeg. Omdat er Amerikanen in de buurt zijn.

Of er een oorlog tegen Irak komt, is zo langzamerhand geen vraag meer, maar wanneer? Het Pentagon plant een invasie vanuit het zuiden en het liefst ook vanuit het noorden. Dan moeten de Turken wel snel instemmen met de stationering van 60.000 Amerikaanse militairen. Anders treedt plan B in werking.

Groot gevaar zijn de ballistische raketten met mogelijk chemische of biologische lading. Het zou van een knap staaltje militair inzicht getuigen als de installaties in de eerste uren of dagen van de oorlog worden uitgeschakeld.

Lukt dat niet dan zal Saddam Hoessein als hij wordt aangevallen terugschieten. Volgens een artikel in Newsweek beschikt hij over twintig bruikbare Scud-raketten. Waar gaan die heen? Wat schiet de ”beul van Bagdad” er mee op om Turkije te beschieten? Zal, net als in de Golfoorlog in 1991, Israël onder vuur komen te liggen? Om het lont in het kruitvat dat Midden-Oosten heet te doen ontbranden?

Of Koeweit, waar dik 100.000 Amerikaanse militairen zijn gelegerd? In 1991 was het in die regio ook raak. Op 25 februari vielen onder de Amerikaanse soldaten in Saudi-Arabië bijna dertig doden en ongeveer honderd gewonden toen een Scud in een legeringsgebouw in Dharan insloeg.

Als Saddam de NAVO nog wat verder in de diplomatieke afgrond wil storten, gaat er ook een Scud richting Turkije. Een NAVO-bondgenoot wordt aangevallen. De militaire verdragsorganisatie is tot op het bot verdeeld maar een aanval op één, is een aanval op allen. Hoe reageren Duitsland, Frankrijk, de Verenigde Staten? Wat doet Turkije zelf?

Weten de Nederlandse Scud-killers de raket op tijd uit de lucht te halen? Of gaat het net als dik tien jaar geleden? Toen gingen twee Patriot-raketten de lucht in als gevolg van een softwareprobleem. Loos alarm.