Geheime missie naar Iran voor vier herten
Je wilt de fauna uit de tijd van de Bijbel in Israël doen herleven en ontdekt dat je daarvoor naar Iran moet. En daar is juist de islamitische revolutie uitgebroken. Wat dan te doen?
De Israëlische generaal Yoffe stuurde een geheime missie naar Iran om er vier damherten te vangen en die naar Israël te brengen. De Nederlandse immigrant Mike van Grevenbroek kwam daarbij goed van pas.Op 28 november 1978 broeide in Iran de Islamitische Revolutie. Het regime van de sjah van Perzië wankelde. Ayatollah Khomeini maakte zich op om vanuit zijn ballingsoord Parijs terug te keren naar Teheran. Nog even en Iran zou een pro-westers en pro-Israëlisch regime inruilen voor een fel antiwesters en anti-joods bewind.
Op die bewuste dag in november arriveerde op de luchthaven van Teheran de Nederlander Mike van Grevenbroek, landbouwkundige en Israëlisch staatsburger. Voordat de grenzen definitief voor hem zouden sluiten, moest hij in Iran een missie tot een goed einde zien te brengen: vier Perzische damherten vangen en die naar Israël brengen. The Wall Street Journal tekende woensdag het verhaal op van Van Grevenbroek (die een struisvogelboerderij in Israël runt).
Met de komst van de damherten naar Israël zou een droom werkelijkheid worden van de Israëlische generaal Avraham Yoffe. Die was gefascineerd door de dierenwereld die in het Oude Testament wordt beschreven en was van plan die fauna in Israël te laten terugkeren: struisvogels, oryxen, onagers en… damherten. Maar het laatste hert was aan het begin van de 20e eeuw door jagers geschoten. Jagers ontdekten eind jaren 50 dat het Perzische damhert nog in Iran voorkwam.
Vanwege de islamitische revolutie werd de kans om de herten uit Iran te krijgen met de dag kleiner. Na een week had Van Grevenbroek de herten te pakken. Terwijl een woedendende mensenmassa anti-Amerikaanse en anti-joodse slogans schreeuwden, doorkruiste Van Grevenbroek Teheran om de nodige uitvoerstempels te krijgen.
Op 8 december werden de vier damherten naar de luchthaven gereden en in een gereedstaand toestel van de luchtvaartmaatschappij El Al geplaatst. Van Grevenbroek herinnert zich dat toen hij in Tel Aviv aankwam generaal Yoffe hem met tranen in zijn ogen stond opwachtte.