Neem de termen “Westelijke Jordaanoever”, “Judea en Samaria” en “de bezette gebieden”. Iemand die vindt dat de Westelijke Jordaanoever bij Israël hoort, zal spreken over Judea en Samaria. Dat is ook de bijbelse benaming voor dit gebied. Maar de term heeft een belangrijke politieke bijklank gekregen, namelijk dat dit gebied, dat Israël in 1967 veroverde, behoort tot “Eretz Yisrael” – het volledige land Israël. In kringen waar men de Groot-Israël-gedachte aanhangt, is ook de term “Yesha” ingeburgerd. Dat is een acroniem voor Judea, Samaria en de Gazastrook. Het hoort er allemaal bij. Voor het gemak vergeten we even de 3,5 miljoen Palestijnen.

Iemand die daarentegen vindt dat er op de Westoever en in de Gazastrook een Palestijnse staat moet worden opgericht, zal liever spreken over de “bezette gebieden”. Wat er precies mee bedoeld wordt is door “het vredesproces” (in rechtse kringen gebruikt men vooral de term “het zogenaamde vredesproces”) minder duidelijk. Zijn dat de A-gebieden (onder volledig Palestijnse controle) én de B-gebieden (onder Palestijnse civiele en Israëlische militaire controle) én de C-gebieden (onder volledige Israëlische controle)? De A-gebieden zijn door het leger „afgesloten"; wat de Palestijnen betreft zijn ze „belegerd."

De Hebreeuwse media benoemen de Westoever en de Gazastrook meestal met de neutrale term “de gebieden” of “het gebied”. In “het gebied” bevinden zich “de Joodse nederzettingen” waar “de kolonisten” wonen. Wie die laatste term om zijn onvriendelijke connotatie wil vermijden, kan terecht bij “Israëliërs op de Westoever” of “Joden in Judea en Samaria”. De term “de Joodse nederzettingen” zelf is ook niet goed, vertelde mij onlangs een in Nederland wonende Israël-activist, die het Hebreeuws niet machtig is en daarom niet kon weten dat men in Israël gewoon spreekt van nederzettingen. De term “Westelijke Jordaanoever” is natuurlijk ook niet zo gelukkig gekozen. Het gebied is helemaal geen oever, maar een berglandschap. Maar de term is politiek vrij neutraal.

De benaming “Palestijnse Autoriteit” kent ook de nodige varianten. Israël en de internationale gemeenschap zeggen meestal “Palestijnse Autoriteit”, maar bij de Palestijnen zelf valt het woord “Palestina” beter. En als je toch wilt spreken over het Palestijnse bestuur, zeg dan “Palestijnse Nationale Autoriteit”.

Palestijn
Ook het woord Palestijn kan al in het verkeerde keelgat schieten. In rechtse en ultrarechtse pro-Israël-kringen bedient men zich liever van het minder gevaarlijke Arabier. „Palestijnen hebben nooit bestaan", hoor je dan. „Palestijnen zijn gewoon Arabieren." En voor de zoveelste keer krijg je de stortvloed over je heen over keizer Hadrianus, die de term Palestina heeft bedacht. En over die domme Britten die hem overnamen. Wat is eigenlijk het verschil tussen Palestijnen en Arabieren? wordt wel eens gevraagd. Vergelijk het met het verschil tussen Nederlanders en Europeanen. Palestijnen zijn vrijwel altijd Arabieren, maar niet alle Arabieren zijn Palestijnen.

De reden waarom sommigen het woord Palestijnen liever niet gebruiken ligt voor de hand. Als Palestijnen als afzonderlijk volk niet bestaan, hoef je ze ook geen nationale rechten te geven. Handig toch? Wie noch Palestijn noch Arabier wil gebruiken, heeft de uitwijkmogelijkheid naar “vreemdeling”. Het mag dan een bijbels woord zijn, de Palestijnen vinden zo’n woord natuurlijk zwaar beladen. Wat vreemdeling? zeggen zij, hebben zij niet generaties lang in Palestina gewoond?

Wat voor Israël en voor de internationale gemeenschap een terrorist is –iemand bijvoorbeeld die zich opblaast in een bus en daarbij zo veel mogelijk burgers probeert te doden– is voor de Palestijnen een martelaar (“shahid”). Palestijnen zeggen dat hij sterft in de “jihad” (heilige oorlog). Over de jihad heeft de Palestijnse leider Yasser Arafat vaak gesproken.

Dan hebben we verder nog „Jeruzalem, de onverdeelde en herenigde hoofdstad onder Israëls bestuur, de eeuwige hoofdstad van het Joodse volk." Een lange zin die in elke toespraak van Jeruzalems Likud-burgermeester Ehud Olmert met veel overtuiging wordt uitgesproken. Wie in Jeruzalem woont, weet dat er wel wat schort aan de hereniging. Neem maar eens een kijkje bij het ministerie van Binnenlandse Zaken in het Arabische gedeelte van Jeruzalem en in het Joodse gedeelte van de stad. En vergelijk hoe het ministerie de Palestijnen en de Israëliërs behandelt. Of vraag eens aan een Joodse taxichauffeur naar een Arabische wijk in Oost-Jeruzalem te rijden. De kans is groot dat hij daar niet heen durft.

Oost-Jeruzalem
Let op: als Palestijnen en de internationale media “Oost-Jeruzalem” zeggen, bedoelen ze niet alleen Oost-Jeruzalem, maar het hele gebied dat Israël na de Zesdaagse Oorlog van 1967 inlijfde en tot Jeruzalem verklaarde. Dus ook Noord- en Zuid-Jeruzalem. Daarin liggen zowel Joodse als Arabische wijken.

In de stad Jeruzalem is de Tempelberg de belangrijkste plaats. De berg heeft zijn naam te danken aan de twee Joodse tempels die er stonden. Joden spreken van “Har ha Bayit” – de Berg van het Huis. De naam Moria wordt veel minder gebruikt. Bij moslims kan de term Tempelberg verkeerd vallen. Zij spreken van “Haram al-Sharif” – het edele heiligdom.

Voor de Palestijnen is Arafat “president” maar voor de Israëliërs “voorzitter”. Daarmee vertalen ze het Arabische woord Ra’is (hoofd) op verschillende wijze. Politieke leiders geven elkaar ook denigrerende benamingen. Israëls premier Ariel Sharon is voor de Palestijnse minister van Cultuur en Informatie, Yasser Abed Rabbo, „een kindermoordenaar." Voor Sharon is de Palestijnse leider Yasser Arafat gewoon “Bin Laden”.