Erdogan wellicht premier Turkije
Recep Tayyip Erdogan, de leider van de Turkse regeringspartij, heeft zondag een overweldigende overwinning behaald bij de tussentijdse parlementsverkiezingen in het district Siirt in het zuidoosten van het land.
De zege maakt de weg vrij voor de leider van de Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP) om premier van Turkije te worden. Erdogans partij haalde 84,7 procent van de stemmen binnen, zo maakte de gouverneur van Siirt, Nuri Okutan, bekend toen alle stemmen waren geteld.
Erdogan maakt al de dienst uit in de Turkse politiek, maar was vorig jaar door een veroordeling wegens het oproepen tot religieuze haat uitgesloten van deelname aan de parlementsverkiezingen. Daardoor kon hij ook niet toetreden tot het kabinet. De AKP, die in november een absolute meerderheid haalde, heeft de grondwet inmiddels gewijzigd om Erdogans kandidatuur mogelijk te maken.
Om tot de regering te kunnen toetreden, moest Erdogan nog in het parlement worden gekozen. In februari maakte Erdogan zijn kandidatuur bekend voor de verkiezingen in Siirt, waar opnieuw moest worden gestemd wegens onregelmatigheden bij de verkiezingen van november. Naar verwachting maakt de huidige premier Abdullah Gül woensdag plaats voor Erdogan.
Nadat Erdogan het premierschap op zich neemt, stemt het Turkse parlement opnieuw over de stationering van Amerikaanse troepen in Turkije voor een aanval op Irak. Vorige week kwam een resolutie om de Amerikanen een uitvalsbasis te geven niet door het parlement, mede door de weerstand onder de Turkse bevolking tegen een oorlog in Irak.
Erdogan heeft eerder te kennen gegeven de Amerikaanse troepen mogelijk wel te willen toelaten en riep de parlementsleden vorige week op „niet alleen aan hun gevoelens van maandag te denken, maar aan de toekomst van het land.”
Zondag hield hij zich op de vlakte. „We moeten alles zorgvuldig afwegen, en dan nemen we een beslissing.”
Door de Amerikanen niet toe te laten, riskeert Turkije een verslechtering van de betrekkingen met Washington en loopt het miljarden dollars aan Amerikaanse steun mis.
Bovendien is het voor Ankara van belang om inspraak te blijven houden in het beleid dat in buurland Irak moet worden gevoerd, mocht het daar tot een machtswisseling komen. Turkije vreest dat de Koerden in Noord-Irak een eigen staat uitroepen, waardoor het conflict met de Koerden in eigen land mogelijk weer oplaait.
Het is nog onduidelijk wanneer een nieuwe stemming kan worden gehouden in het parlement. De Turkse media houden het op donderdag, maar leden van Erdogans partij zeggen dat het nog wel een week of twee kan duren. Hoe het ook zij, oorlog komt er toch wel, denken veel Turken. Erdogan schatte de kans op oorlog zondag op duizend tegen één.