Obama wacht cruciaal jaar
WASHINGTON (ANP) – Met de beëdiging van Barack Obama als president van de Verenigde Staten leek voor velen een ommekeer in de geschiedenis aangebroken. Maar de woorden hoop en verandering, waar hij een jaar geleden nog over sprak, hebben plaatsgemaakt voor realisme. Woensdag begint hij aan een tweede zwaar en cruciaal jaar als president.
Realisme was grotendeels het gevolg van de desastreuze erfenis die zijn voorganger George Bush achterliet: de grootste financieel–economische crisis sinds de depressie van de jaren dertig en twee voortslepende oorlogen. Obama had zijn handen vol om te reageren op alle crisissen die vanaf de eerste dag op hem af kwamen, overigens met redelijk succes.Veel economische experts zijn het erover eens dat hij met zijn pakket stimuleringsmaatregelen een totale ineenstorting van de economie heeft voorkomen, alhoewel de vrees bestaat dat de steeds maar oplopende schulden op de langere termijn alsnog desastreuze gevolgen hebben.
In Irak voltooide hij op hoofdlijnen het terugtrekkingsplan dat zijn voorganger had opgezet. De focus van oorlogsvoering verplaatste hij naar Afghanistan, met het sturen van 30.000 extra militairen in de strijd tegen de radicaalislamitische Taliban.
Maar van zijn belofte om Israël en de Palestijnen weer om de onderhandelingstafel te brengen om een vredesakkoord tot stand te brengen, is vooralsnog weinig terecht gekomen. Ook blijven Iran en Noord–Korea met hun nucleaire programma’s de internationale gemeenschap tarten. Op binnenlands terrein heeft Obama weinig waargemaakt als het gaat om belangrijke voornemens als een klimaatwet en een oplossing van het illegalenprobleem.
Voor Obama wordt het langzaamaan erop of eronder. Een ommekeer zou als zijn Democratische partijgenoten in het parlement er na vele maanden onderhandelen eindelijk in slagen een compromis over de hervorming van de gezondheidszorg te sluiten. Daarmee zou zijn belangrijkste belofte, een betaalbare zorg voor vrijwel alle Amerikanen, realiteit worden.
In een keer zou Obama niet meer de onervaren president met de alsmaar dalende populariteitscijfers zijn, maar een staatsman die iets historisch heeft bereikt. Het zou hem ook de kans geven zich eindelijk te concentreren op de kwesties die de gewone mensen het meeste bezighouden, zoals de steeds maar oplopende werkloosheid. Op enige vorm van medewerking van zijn politieke tegenstanders hoeft Obama in ieder geval niet te rekenen. De verzwakte maar agressieve Republikeinen proberen vrijwel ieder initiatief van de president de grond in te boren. Ze hopen op een comeback bij tussentijdse verkiezingen in november. Mogelijk gebeurt dat dinsdag al als ze een cruciale Senaatszetel voor de staat Massachusetts veroveren, waarmee ze de Democratische dominantie zouden doorbreken.
Obama uitte zondag voor het eerst openlijk zijn frustratie over de „pijnlijk trage" voortgang van de verandering die hij had beloofd en de stortvloed van kritiek die hij over zich heen krijgt. „Ik word soms vervuld met twijfel", zei hij, maar riep zijn aanhangers tegelijk op geloof in hem te houden.