Daarnaast zullen de 3000 afgevaardigden uit het hele land zich buigen over beleidskwesties.

Premier Zhu Rongji benadrukte in zijn openingstoespraak dat China moet vasthouden aan zijn economische hervormingen en zich meer open moet stellen voor de wereld buiten zijn grenzen. „We moeten doorgaan met het actief en effectief gebruiken van buitenlands kapitaal, de nadruk leggen op het importeren van moderne technologieën, expertise en deskundigen op managementgebied, en op verschillende vormen van samenwerking tussen Chinese en buitenlandse bedrijven”, aldus Zhu. Door de economische veranderingen heeft China sinds enkele jaren te kampen met een stijging van de werkloosheid. Sociaal beleid zal daarom ook centraal staan tijdens het Volkscongres.

Naar verwachting zal Zhu na afloop van het Volkscongres zijn ambt neerleggen, evenals president Jiang Zemin. Voor laatstgenoemde geldt de in november gekozen voorzitter van de Communistische Partij, Hu Jintao, als de gedoodverfde opvolger. Ook in de leiding van het Volkscongres zullen mensen worden vervangen.

Zhu zei in zijn speech in de Grote Hal van het Volk verder dat de prioriteit van de communistische regering het komende jaar moet liggen bij de boerenbevolking, die niet heeft kunnen meeprofiteren van de economische vooruitgang die volgde op China’s toetreding tot de Wereldhandelsorganisatie in 2001. „We moeten er alles aan doen om het inkomen van de boeren te verhogen en hun lasten te verlichten”, zei Zhu, in de toespraak die rechtstreeks op televisie te volgen was.

Het Volkscongres kondigde donderdag ook een ingrijpende hervorming van de regering aan, die het ministeriële systeem van China meer in overeenstemming brengt met westerse bestuursvormen. Het aantal ministeries zal ten behoeve van de efficiëntie worden teruggebracht, en er komt een nieuw ministerie voor handel waarin een aantal economische bureaus zal fuseren die nu als verschillende ministeries functioneren. Het handelsministerie zal het ingezette beleid van een „socialistische markteconomie”, dat de controle door de overheid inperkt en meer ruimte geeft aan marktwerkingen, voortzetten.

Verder wordt een ministerie voor toezicht op voedsel en medicijnen gecreëerd, dat de veiligheid moet waarborgen van levensmiddelen, gezondheidsproducten en cosmetica.

Om het onderzoek naar de „aanpak van de bevolkingsgroei” te verbeteren, zal een staatscommissie voor gezinsplanning worden opgericht. China, dat de meeste inwoners ter wereld telt, ligt al jaren onder vuur van de internationale gemeenschap en mensenrechtenorganisaties vanwege zijn gezinsbeperkende beleid, dat ouders verbiedt meer dan één kind te krijgen.

Verder sprak Zhu in verrassend milde bewoordingen over Taiwan.

Waar hij twee jaar geleden nog dreigde met een oorlog als de Taiwanezen een president zouden kiezen die onafhankelijkheid van China nastreefde, zei hij nu dat Beijing zal streven naar een snelle hervatting van de dialoog en onderhandelingen tussen de beide zijden. „We moeten de basisprincipes van vreedzame hereniging toepassen”, aldus de premier.

Taiwan splitste zich in 1949 af van het Chinese vasteland, nadat daar de communisten aan de macht waren gekomen. Beijing beschouwt Taiwan sindsdien als een afvallige provincie en heeft regelmatig gedreigd om het eiland met militaire middelen tot de orde te roepen.

De omgeving van de Grote Hal van het Volk is tot 18 maart zwaar bewaakt gebied en het tegenover liggende Plein van de Hemelse Vrede wordt gebruikt als parkeerplaats voor de talloze bussen waaruit de parlementsleden stromen, gekleed in kleurrijke traditionele gewaden uit hun regio, of moderne zakenuniformen.

Premier Zhu Rongji zei woensdag in zijn openingstoespraak tot het Volkscongres -bestaande uit bijna 3000 afgevaardigden uit het hele land- al dat de bevolking op het platteland meer moest kunnen meeprofiteren van de economische groei die China doormaakt sinds het zich in 2001 aansloot bij de Wereldhandelsorganisatie. Het komende jaar moet het inkomen van bewoners van het platteland met 4 procent per persoon stijgen. De afgelopen vijf jaar groeide dat jaarlijks met 3,8 procent.

Stadsbewoners die onder de armoedegrens leven kunnen een verdubbeling van hun uitkering verwachten. De kosten voor die maatregel, die tientallen miljoenen Chinezen zal helpen die nauwelijks genoeg geld hebben om te kunnen overleven, bedragen 4,6 miljard yuan (zo’n 507 miljoen euro). Daarnaast is 4,7 miljard yuan (519 miljoen euro) uitgetrokken voor de bestrijding van de werkloosheid.

Minister van financiën Xiang Huaicheng is niet erg optimistisch over het komende jaar. „Het zal een zware taak voor ons worden om het budget voor 2003 te verdelen”, zei hij. Over 2002 was hij wel tevreden. „De nationale economie bleef snel groeien, alle sociale ondernemingen gingen vooruit en de levensstandaard van alle mensen steeg nog meer, ondanks de teruggang in de groei van de wereldeconomie”, aldus Xiang.

De regering hoopt de economische groei in China op tenminste 7 procent te kunnen houden. Het begrotingstekort zal daardoor met 3,2 procent groeien tot omgerekend 35,3 miljard euro. Xiang verklaarde het begrotingstekort en de nationale schulden op een „verdraagbaar” niveau te willen houden.

De stijging van het budget dat in 2003 naar defensie gaat is de laagste van de afgelopen veertien jaar. Het Volksbevrijdingsleger, het grootste leger ter wereld, zal 9,6 procent meer te besteden hebben. Het totale defensiebudget komt daarmee op omgerekend ongeveer 20,5 miljard euro.