„In Rusland is het verleidelijk om een abortus te laten uitvoeren”
Voor Viktoria (24) is het geen moeilijke beslissing om een abortus te laten uitvoeren. Zij hoeft de keuze niet te maken. „Het moet van mijn man. Hij is vrachtwagenchauffeur en is bang dat we het financieel niet redden als we een kind krijgen.”
Viktoria vertelt in de Moskouse kraamkliniek Nummer 11 over haar abortusplannen aan de psychologe Tatjana Popova. Zij begeleidt vrouwen die erover nadenken hun ongeboren vrucht te laten wegnemen.Viktoria, die meer zwijgt dan praat, is van plan voor het eerst abortus uit te laten voeren. Ze is lang niet de enige die in Rusland deze weg bewandelt. Volgens de VN kende Rusland in 2007 de meeste abortussen ter wereld: 53,7 abortussen per 1000 vrouwen.
Bang
Dat hoge cijfer vindt zijn oorsprong in de Russische geschiedenis, zegt Popova in haar werkkamer. „De Sovjet-Unie was een gesloten land. Seksuele voorlichting werd niet gegeven. Mijn moeder sprak met mij niet over dit onderwerp. De pil werd nooit vertrouwd. Vrouwen waren, en zijn nog steeds, bang voor de bijwerkingen. Ze vreesden dat ze er onvruchtbaar van raakten.”
Sinds half juli heeft Popova 120 zwangere vrouwen behandeld. Hiervan hebben 98 vrouwen een abortus laten uitvoeren. „Vroeger lag dat aantal veel hoger. Vijf jaar geleden deden we hier twintig tot dertig abortussen per dag. Tegenwoordig zijn het er drie of vier.”
Die daling is landelijk terug te zien. Want al scoort Rusland hoog, er lijkt sprake van een kentering. Volgens de officiële cijfers liet in 1991 een vrouw drie- tot viermaal een vrucht aborteren. In 2008 was dat 1,4 keer. „Er wordt steeds vaker voorlichting op scholen gegeven. Er is meer informatie”, verklaart Popova de afname. „Je ziet dat de jongere generatie beter op de hoogte is.”
Toch wordt nog altijd snel naar het middel van abortus gegrepen, vindt Elena Sjesjko, specialiste gezinsplanning van het Instituut voor Gezinsgezondheid. Deze Russische hulporganisatie zet zich in voor de gezondheid van kinderen en ouders. „Vrouwen raken ongewenst zwanger en denken: „Oh, dan laat ik het toch aborteren.” In Rusland is het laten plegen van abortus verleidelijk, want de operatie is gratis. Voor anticonceptiemiddelen moet je betalen.”
Sjesjko is van mening dat Russische stellen te weinig bezig zijn met gezinsplanning. „In westerse landen zorgen ouders ervoor dat ze een goede basis hebben voordat ze kinderen krijgen. In Rusland denken ze niet na over een zwangerschap. Vrouwen raken op hun twintigste zwanger, terwijl ze dat niet willen en dan kiezen ze voor abortus.”
Carrière
Voor de Russische regering is het hoge aantal abortussen een doorn in het oog. Rusland kampt met een demografische crisis. Er overlijden meer Russen dan er worden geboren. Ouders die een kind krijgen, ontvangen een geldbedrag en onlangs ondertekende president Dmitri Medvedev een wet die reclame maken voor abortus aan banden legt.
Volgens Sjesjko laat de bevolking zich echter nauwelijks beïnvloeden. „De overheid mag dat wel willen, maar kinderen staan hier niet op de eerste plaats. Eerst je carrière, dan een vrij leven en daarna is er misschien plek voor kinderen.”
Kirill Bogoljoebov, actief voor de pro-lifebeweging Leven, betreurt deze houding van zijn landgenoten. Zijn moeder liet meerdere malen een abortus plegen.
Bogoljoebov heeft het gevoel dat de pro-lifegedachte weinig aanhangers heeft in Rusland.Plukkend aan zijn baard kan hij dan ook maar één conclusie trekken: „Russen houden niet van kinderen.”