Rechter oordeelt over voortbestaan Vlaams Blok
Politiek België wacht met spanning op een rechterlijke uitspraak over het extreem rechtse Vlaams Blok. Als het Hof van Beroep in Brussel woensdag concludeert dat drie aan het Blok gelieerde verenigingen zich schuldig hebben gemaakt aan racisme en discriminatie dreigen de meeste partij-inkomsten op te drogen.
Het Vlaams Blok zou dan onder een andere naam helemaal opnieuw moeten beginnen.
Het Centrum voor Bestrijding van Racisme en Gelijkheid van Kansen spande twee jaar geleden een rechtszaak aan tegen drie verenigingen die overheidssubsidie krijgen, maar in werkelijkheid partij-organisaties van het Blok zijn. Daaronder is ook de Nationalistische Omroepstichting, die eens per maand een propaganda-uitzending mag maken in de zendtijd voor derden op de Vlaamse publieke tv-zender VRT.
Volgens het antiracismecentrum maken de drie organisaties zich schuldig aan discriminerende opmerkingen en het aanzetten tot racisme en volkerenhaat. De partij zelf is niet aangeklaagd, omdat dit juridisch niet mogelijk is. Het Vlaams Blok heeft officieel namelijk geen rechtspersoonlijkheid.
De subsidies die de overheid wettelijk moet geven aan de partij-organisaties zijn de belangrijkste inkomstenbron. Het Vlaams Blok leeft verder van donaties, onder meer van parlementsleden, die een vast deel van hun maandelijkse wedde in de partijkas storten.
Vorig jaar achtte de rechtbank in Brussel zich niet bevoegd, omdat een uitspraak over het Blok een politiek proces zou zijn. De partij sprak ook altijd van een politiek proces, dat haar deed denken aan de „beste stalinistische tradities”. Daarop ging het antiracismecentrum in beroep.
Bij een veroordeling kan de partij nog in laatste beroep gaan bij het Hof van Cassatie. Dat wordt gedomineerd door politiek benoemde rechters, waarin vooral de Franstalige partijen de overhand hebben gehad. Processen bij cassatie zijn doorgaans ook in het Frans, waardoor een Vlaams-nationalistische partij als het Blok al weinig kans maakt.
De rechter kan zich woensdag ook niet bevoegd verklaren, waardoor er een einde komt aan de rechtsgang, tenzij het antiracismecentrum in cassatie gaat. Het Blok heeft bij monde van partijkopstuk Annemans, fractievoorzitter in de Belgische Kamer van Volksvertegenwoordigers, al laten weten bij veroordeling van de verenigingen onder een andere naam opnieuw te beginnen. Als de partij na een veroordeling een laatste beroep aantekent, kan zij zo goed als zeker nog wel deelnemen aan de verkiezingen in mei.
De gevestigde partijen in Vlaanderen zitten behoorlijk verveeld met de zaak. Zij waren het eigenlijk niet eens met de klacht van het antiracismecentrum. De Franstalige socialisten wilden wel een rechtszaak, om zichzelf als politiek correcte partij te kunnen profileren.
„Het Blok zal hier hoe dan ook voordeel uit halen”, zegt voorzitter Janssens van de Vlaamse socialisten (SP.A). „Als ze een veroordeling oplopen, kunnen ze inderdaad zeggen dat ze het slachtoffer zijn van een politiek complot en zich een slachtofferrol aanmeten. Ze moeten dan wel onder andere naam verder, maar de partijkopstukken blijven actief. Als de rechter geen veroordeling uitspreekt, kunnen ze voor de tweede maal gloriëren en opnieuw zeggen dat justitie vindt dat er niets met hen aan de hand is.”