Venezuela begint klopjacht op stakingsleiders
De regering van Venezuela is begonnen met het oppakken van vakbondsleiders en anderen die betrokken waren bij de organisatie van de algemene staking die twee maanden aanhield en op 2 februari ten einde kwam. Als eerste is in de afgelopen nacht de industrieel Juan Carlos Fernandez, voorzitter van de werkgeversfederatie Fedecamaras, in de kraag gevat.
Een acht man sterk arrestatieteam bestormde even na middernacht met veel rumoer het deftige restaurant waar Fernandez dineerde in het gezelschap van zijn echtgenote en enkele zakenmensen. Op het moment dat andere gasten in de gaten kregen wat er gaande was, en vervolgens probeerden om de arrestatie van Juan Fernandez te verhinderen, losten de in burger geklede agenten enkele schoten in de lucht. Hierop voerden zij de onthutste Fernandez af in een personenauto zonder nummerplaten. Volgens zijn hevig geschrokken echtgenote Sonia zei Juan Fernandez tijdens een kort telefoongesprek het redelijk goed te maken. De werkgeversvoorman is in handen van de geheime politie, die hem op onbekende locatie heeft ondergebracht.
Aanvankelijk hield het terstond gewaarschuwde bestuur van Fedecamaras rekening met de mogelijkheid dat Fernandez ten prooi was gevallen aan criminelen. Die misvatting bleek evenwel van korte duur. In een korte toespraak voor de staatsradio bevestigde president Chavez dat „een van de samenzweerders” is aangehouden. „Dat was bovendien de hoogste tijd. Nu kunnen we met z’n allen zien hoe de anderen als angsthazen op de vlucht slaan om een holletje te zoeken. Vergeefse moeite natuurlijk, want schuilen kan niet meer”, aldus de president, die zijn toehoorders verzekerde de vorige avond met „een glimlach” in bed te zijn gestapt.
Volgens parlementsleden van de regeringsfractie is de arrestatie van Juan Fernandez louter het begin van een golf aanhoudingen. „Meer dan honderd stakingsleiders zullen zich moeten verantwoorden voor hun gedragingen”, zo verzekerde afgevaardigde Luis Velasquez. Inmiddels is de politie een klopjacht begonnen naar voorzitter Carlos Ortega van de Venezolaanse Arbeidersconfederatie (CVT), de grootste vakcentrale van het land.
Ortega was samen met Fernandez de grondlegger van het monsterverbond tussen werkgevers- en werknemersorganisaties om via een algemene staking het aftreden te bewerkstelligen van president Chavez, die zij ervan betichten de economie te vernielen en een loopje te nemen met de democratische regels en waarden. Hoewel de staking nagenoeg het hele land gedurende ruim twee maanden platlegde en gepaard ging met massaprotesten, had de regering-Chavez uiteindelijk de langste adem. De president, zelf een oud-militair en een gewezen couppleger, wist tijdens de staking de loyaliteit te behouden van het leger. Dit - alsmede het ontbreken van sterke, charismatische leiders in de gelederen van de oppositie- behoedde Chavez voor het lot zoals dat laatstelijk meerdere Zuid-Amerikaanse presidenten ten deel viel.
In een poging wraak te nemen op zijn kwelgeesten, deed president Chavez eerder deze week een emotioneel beroep op de leden van de rechtelijke macht van zijn land om „toch vooral niet bang te zijn of terughoudendheid te betrachten” bij het uitvaardigen van arrestatiebevelen tegen stakingsleiders. Rechter Maikel Jose Moreno van de hoofdstedelijke strafkamer was de eerste die gehoor gaf aan Chavez’ oproep. In samenspraak met het openbaar ministerie liet hij Juan Fernandez arresteren op verdenking van samenzwering tegen de staat, vernieling van openbaar bezit, verraad en sabotage. Eenzelfde aanklacht hangt de nu voortvluchtige vakbondsleider Carlos Ortega boven het hoofd.
Duizenden mensen protesteerden gisteren voor een basis van de luchtmacht in het oostelijke deel van Caracas luidruchtig tegen de arrestaties. Een groot aantal automobilisten trok al claxonnerend door de straten van het stadscentrum als teken van protest. Vice-voorzitter Albis Munozvan Fedecamaras zei inmiddels in contact te staan met de directie van de CVT-vakcentrale voor spoedberaad. Vanaf zijn onderduikadres noemde CVT-voorzitter Carlos Ortega de arrestatie van Fernandez „een terreurdaad.” Ortega spoorde de oppositiegroeperingen van het land aan om de in afwachting van een volksreferendum onderbroken algemene staking te hervatten. Fedecamaras-topman Munoz zei dat een waarschuwingsstaking van 24 uur inmiddels in voorbereiding is. „Wanneer deze werkonderbreking niet het gewenste effect sorteert, namelijk de vrijlating van Fernandez en het einde van vergeldingsmaatregelen tegen oppositieleiders in het algemeen, zullen wij oproepen tot een staking van onbepaalde duur”, aldus Albis Munoz.
Mensenrechtenorganisaties in het buitenland namen met verbijstering kennis van de arrestatie van Juan Fernandez en zeiden te vrezen voor gewelduitbarstingen in Venezuela. Het afgelopen weekeinde waren reeds vier activisten van de oppositie om het leven gebracht onder omstandigheden die doen denken aan politiek gemotiveerde moorden. De politie van Caracas houdt het evenwel op een ordinaire criminele daad en weigert de dood van de vier anders af te wikkelen dan via de bij geweldsdelicten gebruikelijke procedure. De Amerikaanse mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch liet weten over het verslag van een ooggetuige te beschikken die zag hoe een groepje gemaskerde en zwaar bewapende kerels de vier activisten een bestelbusje in sleurden dat vervolgens snel wegreed. „Alles duidt er op dat het hier gaat om politieke moorden. Wij vragen de politie van Caracas met klem om dit nader te onderzoeken”, aldus Jose Miguel Vivanco, directeur voor de Amerika’s van Human Rights Watch, vanuit New York.
De regering van de Verenigde Staten gaf bij monde van woordvoerder Richard Boucher, van het ministerie van Buitenlandse Zaken, blijk van haar bezorgdheid over de situatie in Venezuela. „Wij vrezen dat deze arrestatie de dialoog kan ondermijnen. Hierdoor neemt ook onze bezorgdheid over de mensenrechten in Venezuela toe”, aldus de zegsman.
Leiders van Venezuela’s oppositie hebben inmiddels de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS), de Verenigde Naties en oud-president Jimmy Carter van de VS om hulp gevraagd. In een brandbrief schreven zij dat president Hugo Chavez er thans alle blijk van geeft te willen aansturen op een harde confrontatie met zijn politieke tegenstanders in de hoop zodoende de condities te scheppen die hem de gelegenheid geven in Venezuela een dictatuur te vestigen. Chavez zelf ontkent zich te laten leiden door dictatoriale neigingen en houdt bij hoog en laag vol dat zijn handelen, en dat van de regering, gebaseerd is op de grondwet van het land.
Even leek het er op dat de crisis in Venezuela was geweken en het land weer aan de slag was gegaan om de scherpe economische neergang te stuiten die twee maanden van algemene staking, gekoppeld aan een onsamenhangend en ronduit slordig regeringsbeleid, teweegbracht. Maar niets van dat al. Het tumult in Venezuela lijkt nog maar net begonnen.