In Ede vond donderdag het symposium ”De media de baas?!” plaats ter gelegenheid van het dertigjarige bestaan van de ESJ, de huidige opleiding Journalistiek en Communicatie aan de Christelijke Hogeschool Ede (CHE).Kay van der Linde, voormalig communicatieadviseur van Rita Verdonk en Pim Fortuyn, kruiste er de degens met onder andere onderzoeksjournalist Ton van der Ham. Die maakte in 2006 een tv-documentaire over de SGP. Hij heeft daarbij geen beknotting van voorlichters ervaren, zei hij. „Wat je vaak meemaakt is dat organisaties zo bezorgd zijn over hun imago, dat ze met een cordon van voorlichters schermen. Terwijl ze mijns inziens meer gebaat zijn met het geven van openheid.”

Van der Ham, oud-student uit Ede, vond de houding van de SGP een schoolvoorbeeld van openheid. „Ik kreeg alle vrijheid en mocht al mijn vragen stellen. De partij vond het natuurlijk spannend hoe mijn film zou uitpakken, maar men was achteraf tevreden. Ze zijn me er nog steeds dankbaar voor, begreep ik.”

Napapegaaien

Het debat ging gisteren vooral over hoe beeldvorming ontstaat: Worden mediaberichten meer en meer gestuurd door voorlichters en spindoctors? Of is het andersom: Dat journalisten elkaar klakkeloos napapegaaien met ongefundeerde nieuwsberichten, zoals donderdag werd gesuggereerd?

Van der Linde zei dat het tussen journalisten en voorlichters wel altijd oorlog zal blijven. „De praktijk leert dat beide groepen hun eigen werkelijkheid weergeven. Beide groepen moeten dat spel meespelen."

Van der Linde zei dat het tussen journalisten en voorlichters „wel altijd oorlog zal blijven. De praktijk leert dat beide groepen hun eigen werkelijkheid weergeven. De kunst is echter om dat spel mee te spelen.”

Voorlichters kunnen daarbij niet alle dingen in de hand houden, aldus Van der Linde. Een beeld dat werd bevestigd door Marjon Umeugo, die voor de Amersfoortse predikant Goldschmeding werkte. Deze kwam in het nieuws als voorstander van de corrigerende tik. „Het begon met een tendentieus AD-artikel dat door iedereen is nagepraat. Bij een uitzending is er zelfs zo in preken geknipt dat er heel andere citaten uit kwamen.”

Umuego meldde internet als een grote uitkomst te zien. Wanneer journalisten de juiste feiten niet meer willen publiceren, moeten we maar om ze heen werken. Op internet kun je gelukkig je eigen beeld neerzetten.”

Voorliegers

Een voorlichter moet ook met de leugens over zijn klant kunnen leven, zei Van der Linde die gisteren gekscherend „een zakkenvullende voorlieger" werd genoemd. „Je kunt het nieuws niet regisseren, hoe onjuist de feiten soms ook worden weergegeven. De kunst is om het zo te managen dat je klant er na afloop nog steeds goed uitziet."

De spindoctor werkte voor diverse populistische politici. Bij PVV-leider Wilders zei de adviseur echter niet in dienst te willen zijn. „Zijn visie vind ik verwerpelijk, maar hij heeft mij ook niet nodig. Hij doet het zelf al briljant.”

Juist in de snelle opkomst van Wilders zag Trouw-journalist Willem Breedveld donderdag het bewijs dat politiek Den Haag nog steeds een ”grijze brij” is. „Kiezers knappen af op dat kleurloze midden met haar managementtermen. Zij willen duidelijkheid, geen flapdrollentaal.”