Na Botswana en Niger stemt ook Mozambique behoudend
„Mensen willen verandering, ze willen hun rechten”, heeft de belangrijkste Mozambikaanse oppositieleider Afonso Dklakama gisteren na het uitbrengen van zijn stem laten weten. De eerste uitslagen van de presidents- en parlementsverkiezingen in Mozambique wijzen er echter op dat zijn landgenoten hun kiesrecht het liefst gebruiken om alles bij het oude houden.
Niemand verwachtte grote aardverschuivingen in Mozambique. Net als bij de andere verkiezingen in Afrika deze maand (Tunesië op 25 oktober, Niger op 20 oktober, Botswana op 16 oktober) wees alles erop dat de zittende president en zijn partij stevig in het zadel zouden blijven. Dus blijft president Armando Guebuza hoogstwaarschijnlijk gewoon op zijn post en behoudt zijn partij Frelimo haar meerderheid in het parlement. Erg spannend zijn de verkiezingen deze maand in Afrika niet en Mozambique vormt daarop geen uitzondering.Toch was de opkomst in Mozambique gisteren vele malen hoger dan bij eerdere verkiezingen in 2004, toen maar 34 procent kwam opdagen. Een Mozambikaanse journalist merkte op dat vooral veel jongeren de moeite hadden genomen hun stem uit te brengen. Volgens de BBC heerste er gisteren een zekere spanning onder de bevolking. Er mochten 10 miljoen mensen naar de stembus en de regering had er alles aan gedaan om de bevolking zo ver te krijgen. Zo had het ministerie van Arbeid een publieke vrije dag afgeroepen, zodat ook de arbeiders voldoende tijd hadden om te stemmen.
Interessant voor de kiezers was dat op het politieke toneel een nieuwe partij was verschenen: de Democratische Beweging van Mozambique (MDM), een recente afsplitsing van de belangrijkste oppositiepartij Renamo van Afonso Dhlakama. Het gaf in de aanloop naar de verkiezingen tenminste enige beweging. De van oorsprong marxistische regeringspartij Frelimo is al sinds de onafhankelijkheid in 1975 aan de macht, en won sinds 1994 alle democratische verkiezingen.
De grote tegenstrever van Frelimo is sinds 1976 Renamo, een partij die in haar beginjaren steun kreeg van het Zuid-Afrikaanse apartheidsregime. Leider van den beginne Dhlakama heeft laten weten dat hij bij verlies dit jaar voor het laatst meedoet met de verkiezingen.
De oppositiepartijen hebben uiteraard weinig vertrouwen in de vorige verkiezingen, die tot de overwinningen van Frelimo leidden, en steken er de nodige energie in om Frelimo in diskrediet te brengen. Simango beschuldigde Frelimo ervan zijn partij in de aanloop naar de verkiezingen te dwarsbomen. De MDM mocht gisteren maar in enkele kiesdistricten meedoen omdat de papieren van de partij volgens de verkiezingscommissie niet in orde waren. Volgens Simango heeft Frelimo haar macht binnen de verkiezingscommissie echter misbruikt om de nieuwkomer te boycotten.
Het grootste thema tijdens de campagne was de economische ontwikkeling van Mozambique. De afgelopen vijftien jaar is de economie van het land fors gegroeid, maar dat neemt niet weg dat nog altijd ruim de helft van de bevolking onder de armoedegrens leeft. Bovendien heeft ook Mozambique te kampen met tegenvallende cijfers dit jaar door de wereldwijde economische recessie. Dat heeft de bouw van de vakantievilla van prins Willem-Alexander en prinses Máxima niet kunnen verhinderen.
In Mozambique waren dit jaar waarnemers van de Afrikaanse Unie, het Gemenebest en de Europese Unie aanwezig.