„Financieren Mussolini geldverspilling”
De Britse geheime dienst heeft in 1917 de latere Italiaanse dictator Benito Mussolini betaald voor het verspreiden van oorlogspropaganda. Dat bleek vorige week uit archiefmateriaal. De ‘onthulling’ zou kunnen betekenen dat de Britten hun eigen, latere vijand hebben gecreëerd. Of dat wekelijks 100 pond sterling over de balk werd gesmeten.
Mussolini werd aan het eind van de Eerste Wereldoorlog door de Britse geheime dienst betaald om te voorkomen dat Italië zich uit de oorlog zou terugtrekken. De latere dictator kreeg daarvoor 100 pond sterling per week. Dat ontdekten twee Britse historici onafhankelijk van elkaar.De betalingen aan Mussolini begonnen kort na de Slag bij Caporetto in 1917, waarbij het geallieerde Italië in de Alpen keihard werd teruggeslagen. De stemming in het land sloeg om en de geallieerden maakten zich zorgen dat Italïe zich uit de oorlog zou terugtrekken. Dat zou Groot-Brittannië slecht uitkomen, ook al omdat het bolsjewitische Rusland zich in 1917 al van het front had teruggetrokken.
Het initiatief om Mussolini in te zetten, kwam van Samuel Hoare, toenmalig hoofd van de Britse geheime dienst in Rome. Hoare zond geregeld rapporten naar Londen. In een van die verslagen is te lezen dat Mussolini Hoare had beloofd knokploegen van veteranen de straat op te sturen om pacifistische demonstranten in Milaan ervan „te overtuigen thuis te blijven.” Hoare liet van alle correspondentie een kopie maken. Zijn gehele archief vermaakte hij aan de universiteit van Cambridge. Onderzoekers troffen er de documentatie over Mussolini in aan. Ze wordt onder andere genoemd in ”The Defence of the Realm”, een boek over de geschiedenis van de Britse geheime dienst, van Christopher Andrew.
In de historiografie is het echter niet onbekend dat de Britten in eerste instantie achter Mussolini stonden. Bovendien is het Hoare-archief zeer goed toegankelijk. De Italiaanse krant Corriere della Sera meldde vorige week dat een van de onderdelen van het Hoare-archief ”Vaticaan en Mussolini” heet. Daarom kan er niet werkelijk sprake zijn van een onthulling. Het enige nieuws is dat we nu weten hoeveel Mussolini per week ontving.
Daarom reageren Mussolinikenners in Italië koel op de zogenaamde ontdekking. „Wie de Italiaanse geschiedenis een beetje kent, begrijpt dat het betalen van Mussolini in 1917 om oorlogspropaganda te verzorgen is alsof hij zichzelf een toelage gaf”, schrijft het dagblad Il Giornale. Volgens de krant mag het geen verrassing heten dat de Britten bij Mussolini terechtkwamen. De 34-jarige Mussolini was in 1917 hoofdredacteur van Il Popolo d’Italia, die hij zelf drie jaar eerder had opgericht en waarin hij telkens vurig voor de oorlog pleitte. Later zou de Popolo de fascitische partijkrant worden.
Het Duitse weekblad Der Spiegel kwam vorige week in een artikel met als kop ”Mussolini 007” tot een andere, gewaagde visie. Het blad schrijft dat de Britten door Mussolini te betalen achter de opkomst van de latere dictator stonden. „Werden de opkomst van Mussolini en zijn latere verbintenis met Hitler gefinancieerd door Londen?”
Feit is dat Mussolini’s carrière na de Eerste Wereldoorlog pijlsnel verliep.