De GOR heeft dit woensdag bekend gemaakt. De raad, een koepel van twintig ondernemingsraden van gevangenissen, is tegen het plan. De organisatie vindt dat de veiligheid van het personeel eerst volledig moet zijn gewaarborgd. Tot nu toe zijn daarover nog geen afspraken gemaakt. Het irriteert de GOR dat de minister zijn besluit niet intrekt en geen advies vraagt aan de raad. De ondernemingsraden hadden de bewindsman daartoe tot dinsdag de tijd gegeven. Maar Donner weigert dat.

De GOR heeft daarover beroep aangetekend bij de Ondernemingskamer, die waarschijnlijk over enkele weken uitspraak zal doen. De GOR heeft wettelijk het recht over de voorwaarden voor veiligheid te adviseren.

De zeven gevangenissen die als eerste twee gevangenen op één cel gaan plaatsen, beginnen daar mogelijk later mee. Als invoering, gepland op 1 maart, niet verantwoord blijkt, betekent dat uitstel. Dat zei hoofddirecteur P. Jäger van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) woensdag tijdens een gesprek met de vakbonden. De Abvakabo FNV, de bewaardersbond BPSAG en CNV Publieke Zaak eisen dat de veiligheid van het gevangenispersoneel wordt gegarandeerd.

Gebeurt dat niet, dan volgen er acties. Volgens bestuurster E. Merlijn van de Abvakabo FNV worden mogelijke acties in ieder geval opgeschort tot na het tweede overleg met justitie. Dat is voorzien op 19 februari. Voor die tijd komt Justitie nog met een schriftelijk antwoord op de vragen en eisen. „De kou is zeker nog niet uit de lucht”, zegt Merlijn.

De bonden hebben tien voorwaarden gesteld waaraan de DJI moet voldoen om tot een veilige invoering te komen. Zo moeten er altijd minimaal twee bewaarders zijn om een meermanscel te openen. „Eén bewaarder is geen bewaarder”, zegt Merlijn.

Daarom is het volgens de vakbond noodzakelijk dat er meer bewakers bij komen, maar dat mogen dan alleen gekwalificeerde mensen zijn. Ook moet een scherpe selectie van gevangenen worden gemaakt en moet op elke lokatie een calamiteitenteam zijn. Merlijn gaat er daarom vanuit dat 1 maart in ieder geval niet wordt gehaald.

Eigenlijk hopen de bonden dat de hele invoering van meermanscellen opgeschort en mogelijk afgeblazen wordt. Merlijn: „We zeggen nadrukkelijk dat het personeel in de gevangenissen dit niet wil.”

DJI-directeur Jäger wil juist haast maken. „De maatschappelijke nood is hoog. We moeten elke week gedetineerden wegsturen wegens cellentekort.” Deze maand komen de zeven directeuren met hun plannen van aanpak. „En als die voldoende waarborgen bieden, gaat het door. Het gaat maar om een beperkte schaal, 300 cellen verspreid over zeven lokaties. En 1 maart is een mooi ijkpunt maar niet heilig.”

Jäger ontkent dat er te weinig aandacht is voor het personeel. „Wij zitten al op een lijn met de bonden. We waren al bezig met veiligheidseisen.” Over eventuele acties door de bonden is volgens hem niet eens gesproken.