Waarom wilde de PVV weten hoe hoog de kosten zijn van allochtonen in Nederland? En waarom was het kabinet terughoudend in de beantwoording? Die twee vragen stonden gisteren centraal tijdens een Kamerdebat.PVV-Kamerlid Fritsma stelde tijdens het zomerreces een reeks vragen aan ministeries over de kosten en baten van niet-westerse allochtonen. Het kabinet verwerkte in 29 velletjes op A4-formaat allerlei beschikbare gegevens. Maar een algehele rekensom wilde het niet maken.

„Een politieke keuze”, zo gaf minister Van der Laan voor Integratie (PvdA) afgelopen vrijdag na afloop van de wekelijkse ministerraad toe. Daarmee laadde de bewindsman de verdenking op zich bewust gegevens achter te houden, iets wat in strijd is met de grondwettelijk vastgelegde informatieplicht van de regering aan het parlement.

Gisteren hield Van der Laan vol dat het kabinet „geen boekhouding bijhoudt van de waarde van mensen.” „De aanwezigheid van niet-westerse allochtonen laat zich niet reduceren tot een simpele optel- en aftreksom langs de meetlat van de euro.”

Wel gaf hij toe dat het kabinet misschien iets te voorzichtig en te achterdochtig richting de PVV is geweest. „Je wilt bij zulke vragen weten wat het doel is. Dat het de PVV om uitzetting te doen zou kunnen zijn, schiet je dan te binnen.”

Tijdens het debat kreeg PVV-Kamerlid Fritsma forse kritiek van andere fracties. „De PVV heeft abjecte bedoelingen en een selectieve benadering”, zei D66-leider Pechtold. PvdA-Kamerlid Dijsselbloem noemde het voorbeeld van een arts in het Universitair Medisch Centrum in Utrecht. „Hij is als asielzoeker jaren geleden hier gearriveerd en redt nu als arts wekelijks diverse mensenlevens. Wat is eigenlijk de waarde van die mensenlevens?”

VVD-Kamerlid De Krom vindt dat de PVV aan zelfreflectie moet doen. „Als u voortdurend een zweem van discriminatie laat hangen, als u voortdurend moslims in de hoek zet, dan moet u niet verbaasd zijn dat aan uw vragen een bepaalde kleur wordt toegekend.”

PVV’er Fritsma verblikte of verbloosde niet. Hij sprak van een „botte weigering” van het kabinet om vragen te beantwoorden. „Dit is pure obstructie.” Volgens hem komt die terughoudendheid voort „uit pure angst voor de feiten” nu het kabinet „de immigratiesluizen” wijd open zet.

Minister Van der Laan zei dat de vragen „netjes en naar behoren” waren beantwoord. De Kamerfracties reageerden afkeurend op zijn optreden in de media. Zelf zei de bewindsman dat hij „in de woordvoering inderdaad niet handig” had geopereerd. „Een leermomentje.”

De Kamer stemt volgende week over de moties. Een voorstel van VVD-Kamerlid De Krom om een update te laten maken van een kostenplaatje van het Centraal Plan Bureau lijkt kansrijk. Van der Laan zegde nog onderzoeken toe voor arbeids- en huwelijksmigratie. Fritsma was ontevreden. „Wat u toezegt, zijn flutonderzoeken.”

De SGP gaf aan geen behoefte te hebben aan een onderzoek naar de kosten van massa-immigratie. Niet omdat die kosten niet bekend mogen worden, maar, zoals SGP-Kamerlid Van der Staaij verwoordde, „omdat er al stapels onderzoeken op de plank” liggen. „We kunnen ons afvragen wat het kost om overal de kosten van te berekenen.”