Ivoriaanse leger wijst akkoord af
Het leger van Ivoorkust heeft dinsdag formeel het in Parijs gesloten vredesakkoord tussen de regering en de rebellen afgewezen, terwijl ook binnen de regering het verzet toeneemt. De druk op de Ivoriaanse president Laurent Gbagbo is daarmee verder gegroeid.
De Franse regering en de rebellen proberen te redden wat er te redden valt en riepen de regering op vast te houden aan de toezeggingen in het akkoord, dat voorziet in machtsdeling tussen beide partijen.
Aanhangers van de regering verzamelden zich bij de Amerikaanse ambassade in Abidjan. Ze riepen de Amerikaanse regering op in te grijpen en de uitvoering van het vredesakkoord te blokkeren. Volgens de betogers krijgen de rebellen veel te veel macht als de afspraken uit het akkoord worden uitgevoerd.
Legerleiders gaven dinsdag in een gesprek met Gbagbo uiting aan hun onvrede. „Wij vertelden hem formeel dat het leger het niet eens is met bepaalde elementen van de vredesovereenkomst”, zei luitenant-kolonel Jules Yao Yao. De steun van het leger is cruciaal voor de regering van Gbagbo.
Minister van Landbouw Sebastien Danon verklaarde dat ook de regeringspartij ontevreden is over het akkoord. „We hebben te veel concessies gedaan”, zei hij. „We zijn bereid vrede te sluiten met de rebellen, maar weigeren ons te laten vernederen.” Het is voor de regering niet aanvaardbaar dat rebellen ministers mogen leveren, zoals in het akkoord is afgesproken, zei Danon.
Ook de Ivoriaanse minister van Binnenlandse Zaken, Paul Yao N’dre, verzette zich tegen het bestand en noemde het vredesakkoord tussen regering en oppositie dinsdagavond zelfs nietig. De minister zei in Lomé, de hoofdstad van Togo, dat het onacceptabel is dat de democratisch gekozen president een deel van de macht moet afstaan aan een premier die in Frankrijk is aangewezen.
In Agboville, 60 kilometer ten noorden van Abidjan, kwam het dinsdag tot gevechten tussen moslims en christenen. Daarbij vielen zeker tien doden en 52 gewonden. Christenen die behoren tot de etnische Abbey-groepering zouden aanvallen hebben uitgevoerd op moslims van de Dioula-gemeenschap, die banden onderhouden met de noordelijke rebellen.
Inwoners van Agboville meldden telefonisch dat een kerk en een moskee in brand waren gestoken. Bendes jongemannen gewapend met geweren en ijzeren staven zwierven door de straten op zoek naar Dioula’s. Yao Yao zei dat het leger versterking naar de stad had gestuurd en dat de situatie dinsdagavond onder controle was.
De afgelopen dagen werd in Abidjan en andere steden in Ivoorkust op grote schaal geprotesteerd tegen het vredesakkoord, waarin is vastgelegd dat de huidige regeringspartijen belangrijke ministeries als die van Defensie en Binnenlandse Zaken aan de rebellen overdragen.
In Frankrijk riepen de Franse regering en vertegenwoordigers van de noordelijke rebellen Gbagbo op zich aan de afspraken te houden. De Franse minister van Buitenlandse Zaken, Dominique de Villepin, zei dat het aan Gbagbo is de radicale elementen onder zijn aanhang te overtuigen. Guillaume Soro, de leider van de grootste rebellenbeweging in het noorden, zei dat Gbagbo „politieke moed” dient te tonen en het akkoord moet accepteren.
De vredesovereenkomst werd vorige week vrijdag gesloten na tien dagen van onderhandelingen achter gesloten deuren. In het weekeinde betuigden West-Afrikaanse leiders en de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Kofi Annan, hun steun aan het principeakkoord.