Veranderingen China onvermijdelijk
De doorgewinterde Chinese advocaat Li Fangping (35) dacht dat hij alle manieren waarop de overheid zijn werk traineert, wel kende. Hij is geschaduwd, in elkaar geslagen, kreeg huisarrest en wordt regelmatig opgepakt. Maar recentelijk werd zonder opgaaf van redenen zijn licentie niet verlengd, zodat hij zijn werk niet meer kan doen.
„Ook dat is weer iets wat we moeten doorstaan op de lange weg naar verandering”, aldus Li donderdag.De advocaat is in Nederland op uitnodiging van mensenrechtenorganisatie Amnesty International. Hij pakt veel prominente zaken aan in China, die veelal te maken hebben met de rechten van de mens.
„De overheid ziet me als oproerkraaier. Maar ik maak gewoon gebruik van de bestaande wetten. Het probleem is dat de overheid vindt dat ze zelf niet onder de wet valt”, aldus Li. Zijn prominentste klant is dissident Hu Jia, die eerder de Sacharovprijs voor vrijheid van meningsuiting kreeg.
Verder vertegenwoordigt hij onder anderen aanhangers van de verboden beweging Falun Gong en Tibetaanse monniken. Tevens dringt hij al jaren aan op meer openheid over de doodstraf. Peking weigert bekend te maken hoeveel mensen de doodstraf krijgen.
Toch ziet Li juist in de discussie rond de doodstraf lichtpuntjes. „Vroeger was de Chinese overheid er voorzichtig mee vanwege de westerse aandacht. Nu is ze er voorzichtig mee vanwege de aandacht van het Chinese volk. De mensen worden zich steeds bewuster van hun rechten en dat is noodzakelijk om een stap vooruit te kunnen zetten.”
De mondigheid van de mensen is ook toegenomen doordat er de laatste jaren meer informatie beschikbaar is. „Daardoor is de transformatie naar een gedegen rechtsstaat niet te voorkomen”, denkt Li. „De veranderingen in China komen vanuit het volk. De overheid zal moeten volgen, hoewel ze veranderingen probeert tegen te houden.”
Li erkent dat zo’n transformatie nog wel even zal duren. „We hebben nu een bijzonder streng jaar. Maar daarna zullen meer mensen zich bij onze strijd aansluiten.” Ook weet Li dat de veranderingen gepaard zullen gaan met geweld. Hij haalt een zaak aan waarin hij in elkaar is geslagen en opgepakt omdat hij een andere advocaat bijstond. Die vertegenwoordigde een aantal slachtoffers van gedwongen abortussen en was opgepakt. „Maar de mensen die we helpen zijn veel ergere slachtoffers. Hun lijden weegt niet op tegen dat wij geslagen worden of lastiggevallen”, vindt Li.
