President Yudhoyono is de beoogde winnaar van de presidentsverkiezing. De vraag voor veel van de 175 miljoen Indonesische kiezers is niet óf Yudhoyono zal winnen, maar wannéér hij wint. De Javaanse president kan op 8 juli in één ronde worden herkozen. De gematigd islamitische president moet dan meer dan 50 procent van de landelijke stemmen winnen, en minstens 20 procent van de stemmen in zeventien verschillende provincies. Zo niet, dan volgt op 8 september een tweede ronde voor de twee presidentskandidaten met de meeste stemmen.Toch geven zijn belangrijkste tegenstanders, vicepresident Jusuf Kalla en oud-president Megawati Sukarnoputri, zich nog lang niet gewonnen in de verkiezingsstrijd, waar weinig middelen worden geschuwd. De politieke hoofdthema’s zoals welvaartsgroei, corruptiebestrijding en onderwijsverbetering raken volledig op de achtergrond in de felle verkiezingsretoriek.

Yudhoyono’s huidige vicepresident Kalla, een zakenman uit het strengislamitische Zuid-Sulawesi, timmert flink aan de weg met persoonlijke aanvallen op Yudhoyono en zijn nieuwe vicepresidentskandidaat, de econoom Budiono. Zelfs hun echtgenotes worden niet gespaard.

Tijdens Kalla’s campagnebijeenkomst in Sumatra circuleerden pamfletten over de vrouw van Budiono. Die wordt ervan beschuldigd stiekem rooms-katholiek te zijn. Een onoverkomelijkheid voor veel Indonesische kiezers, waaronder Yudhoyono’s conservatief-islamitische coalitiepartners. Het kandidatenkoppel Kalla en Wiranto, de voormalige legerbevelhebber, ontkennen enige betrokkenheid bij de lastercampagne. Hun echtgenotes dragen intussen consequent een hoofddoek tijdens publieke optredens. ”Kies voor de gesluierden” is een verkiezingsslogan uit het kamp van Kalla.

Prominente christenen in Jakarta beschouwen de rel rond Budiono als een verdere uitholling van de religieuze tolerantie in Indonesië. Ze hekelen zowel Yudhoyono als Kalla. Beiden zijn in hun toespraken fel pleitbezorger van de religieuze harmonie als fundament van de Indonesische eenheidsstaat. De realiteit is dat de afgelopen vijf jaar tientallen kerken zijn gesloten en religieuze minderheden regelmatig het doelwit waren van moslimextremisten.

Bij christelijke gemeenschappen in Oost-Indonesië nemen de verhalen toe over politieke deals in Jakarta, die de islamisering van de archipel bespoedigen. Een hardnekkig gerucht is dat de meest rechtsconservatieve moslimpartij haar steun aan Yudhoyono heeft verleend, in ruil voor toekomstige ministersposten van Onderwijs, en Godsdienst.

De grootste zorg voor alle Indonesische kiezers is de weg naar de stembus. Afgelopen april won de partij van Yudhoyono de parlementsverkiezingen met bijna 21 procent van de stemmen. Maar de winst was omstreden. Achteraf bleek dat miljoenen kiezers op de kieslijst ontbraken, en geen stem konden uitbrengen. Ook nu sijpelen berichten over fictieve kiezers op lijsten in Oost-Java binnen. De verdenking van fraude is moeilijk weg te boenen…