De terugtrekking van de Amerikaanse troepen uit de steden werd maandag voltooid. Voordat het zover was kwam het nog tot gevechten waarbij vier Amerikaanse militairen om het leven kwamen. Details werden nog niet vrijgegeven.De Iraakse televisie toonde een klok waarop de laatste seconden werden afgeteld tot middernacht, het moment waarop de Amerikaanse militaire commandant voor Bagdad, Daniel Bolger, zijn Iraakse ambtgenoot de sleutels overhandigde van het voormalige ministerie van defensie, dat als gezamenlijke basis diende.

De regering heeft 30 juni uitgeroepen tot Nationale Soevereiniteitsdag. President Jalal Talabani zei dat de dag niet had kunnen aanbreken zonder de hulp van de Amerikanen, die Irak in 2003 binnenvielen en het regime van Saddam Hussein verjoegen. Saddam werd later door een Iraaks gerechtshof ter dood veroordeeld en in december 2006 opgehangen. Talabani waarschuwde dat veiligheid alleen kan worden bereikt onder de juiste politieke omstandigheden en met echte eenheid en verzoening.

De machtsoverdracht werd opgeluisterd met een groot vuurwerk en een feest in een park waar onder andere patriottische liederen ten gehore werden gebracht. ’We zijn allemaal blij -sjiieten, soennieten en Koerden- op deze dag’, zei Waleed al-Bahadili, een van de duizenden feestvierders. ’De Amerikanen deden ons te veel kwaad.’

De terugtrekking van de Amerikaanse troepen uit de steden is een opstap naar het vertrek van alle Amerikaanse troepen uit Irak eind 2011. Het is de bedoeling dat de gevechtseenheden eind augustus volgend jaar al zijn teruggetrokken.

De terugtrekking uit de steden is gepaard gegaan met een opleving van sektarisch geweld, dat in de afgelopen tien dagen 250 levens eiste. Bij de symbolische machtsoverdracht waren dan ook buitengewoon strenge veiligheidsmaatregelen van kracht. In Bagdad wemelde het van de patrouilles en alle bezoekers aan het park waar het feest plaatsvond, mannen zowel als vrouwen en kinderen, werden nauwlettend gecontroleerd op explosieven.

Hoewel het de meeste Irakezen met trots vervult dat zij weer meester zijn in hun eigen steden, heerst er ook angst dat het Iraakse leger niet in staat zal zijn het sektarisch geweld te overwinnen. Maar premier Nouri al-Maliki noemde het dinsdag in een toespraak op televisie een ’grote fout’ om te denken dat de Irakezen niet in staat zouden zijn hun land te beschermen en het vertrek van de Amerikanen een machtsvacuüm zal creëren.

De Amerikaanse militairen blijven overigens beschikbaar om in te springen als de Iraakse regering daarom vraagt. En er blijft ook een klein aantal Amerikaanse militairen in de steden achter, om de Iraakse troepen te adviseren.