Dat betoogde prof. Anoush Ehteshami, hoogleraar internationale betrekkingen aan de universiteit van Durham, Groot-Brittannië, dinsdag tijdens de conferentie ”Vrede en gerechtigheid in Israël en Palestina: regionale perspectieven” in Den Haag.Ehteshami ging vooral in op de ontwikkelingen in zijn voormalige vaderland. De huidige rellen in Iraanse steden tonen eens temeer de groeiende betekenis van de jongere generatie aan, aldus de wetenschapper. „Elke dag is een dag van de jeugd. Dit is de eerste echte generatie van vrijheidsstrijders. Met behulp van de moderne technologie zijn zij bezig Iran voor de buitenwereld te openen.”

Overigens waarschuwde Ehteshami dat een oplossing voor de problemen in de Islamitische Republiek „niet om de hoek ligt.” „Wél wordt de legitimiteit van de Iraanse regering en het politieke systeem fors aan de kaak gesteld. Dat betekent een eerste deuk in het pantser van de politieke islam. Dat zal ook gevolgen voor de regio hebben. Willen organisaties als Hamas en Hezbollah zich in de toekomst nog afficheren met een gewelddadig regime? Willen Arabische landen nog iets te maken hebben met Iran?”

Behalve Iran kwam ook het Israëlisch-Palestijns conflict aan de orde op de conferentie. Dagvoorzitter en oud-minister van Defensie Wim van Eekelen wees erop dat steeds opnieuw dezelfde vragen worden gesteld. „Ik hoop dat er vandaag eens andere antwoorden komen.” Die andere antwoorden zouden volgens Van Eekelen wellicht van president Obama kunnen komen. „Ik geloof nog steeds dat zijn presidentschap een nieuwe kans op vrede in het Midden-Oosten biedt.”

De voormalige Israëlische ambassadeur in Bonn, Avi Primor, was aanzienlijk sceptischer. Hij betitelde de toespraak van Obama tot de moslimwereld als een „onhandige speech.” „Obama gebruikte maar liefst dertien keer de term Amerikaanse belangen in zijn toespraak. Dat zegt genoeg over zijn beleid.”

De oud-diplomaat toonde zich overigens „zeer verheugd” over de rechtse regering die begin dit jaar in Israël aantrad. „Met dit nieuwe Amerikaanse beleid heb ik liever een rechtse regering. Die kan de Amerikaanse druk tenminste weerstaan. Een linkse regering zou allang zijn bezweken. Dat neemt niet weg dat het huidige kabinet nog altijd zeer wankel is. De Likud is een kleine partij die het van de steun van anderen moet hebben. De grootste zorg van Netanyahu is hoe hij politiek kan overleven.”

De voormalige Jordaanse ambassadeur in Nederland, Samir Mutawi, noemde de speech van Obama „een uitstekend voorbeeld van een pr-oefening.” „Obama kan zoveel zeggen. Amerika is een land van instituties. De president zal zich een weg moeten banen door de instituties en lobbygroepen. En we weten allemaal wat de dominante lobby in de VS is.”