Toen hij in 1988 in Israël arriveerde, was hij een van ’s werelds beroemdste refuseniks. In de jaren zestig tot en met tachtig van de vorige eeuw spande hij zich in voor de verbreiding van de Joodse cultuur, het onderwijs van Hebreeuws en het emigratierecht naar Israël. Dat schoot in het verkeerde keelgat bij de bazen in het Kremlin. De autoriteiten pakten hem drie keer op en verbanden hem naar werkkampen in Siberië en het noorden van Rusland. Nadat hij in Israël arriveerde, publiceerde hij boeken en tijdschriften voor de Joden in Rusland.Het is nog steeds niet gemakkelijk om Jood te zijn. De problemen zijn niet zozeer uitwendig als wel inwendig, aldus Begun. „Het heeft te maken met je gevoel, je verstand, je geweten”, zegt hij. „De Joden assimileerden en raakten vervreemd van hun achtergrond. Ze zijn omgeven door een bloeiende cultuur. Maar op sabbat bijvoorbeeld kunnen Joden niet zoals anderen van entertainment genieten. Als mensen hen uitnodigen in een restaurant, kunnen ze er niet heen omdat het niet kosjer is.”

Tegenwoordig staan bewapende bewakers voor de synagoges om aanslagen te voorkomen. In Rusland lopen namelijk nog steeds velen rond met diepe anti-Joodse gevoelens. Een van de oorzaken is dat er zich onder de nieuwe oligarchen Joden bevinden. „Misschien hadden zij relatief meer succes dan enkele Russische collega’s.”

Begun vervolgt: „Natuurlijk zijn er ook arme Joden. Dat zijn oude mensen die om een of andere reden niet naar Israël emigreerden. Net zoals andere bejaarde Russen moeten ze leven van een klein pensioen, waarbij ze elke roebel moeten omdraaien voordat ze hem uitgeven. Deze Joodse ouderen worden geholpen door Joodse organisaties. Bovendien hebben velen familieleden in westerse landen die hun hulp zenden.”

Tijdens het bewind van Boris Jeltsin (1996-1999) kregen de Russen vrijheid van meningsuiting. Op demonstraties vielen leuzen te horen als: ”Joden, ga naar Israël” en ”Vijanden van het Russische volk”. Er werden toen veel anti-Joodse boeken en pamfletten gepubliceerd. Vladimir Putin onderdrukte de vrijheid van meningsuiting. Antisemitisme werd minder openlijk geuit, maar het blijft volgens hem wel degelijk „onder de tafel” bestaan.

„Rusland is een zeer xenofobisch land. Zeventig jaar lang zei de sovjetpropaganda dat het Westen en het kapitalisme vijanden zijn. Zoiets blijft doorwerken. Er moet een reden zijn waarom de mensen zo’n slecht leven hebben. Rusland heeft een vijand nodig. Alle problemen in Rusland ontstaan door Amerika en het Westen. Joden worden gezien als prowesters. Een echte nationalist is tegen de Joden.”

Het anti-Joodse element in Rusland uit zich volgens hem ook in een anti-Israëlstemming in de Russische politiek. „Rusland steunt Iran en de mensen horen over Hezbollah en Hamas niets negatiefs. Deze zijn namelijk de vijanden van het Westen en zij worden dus automatisch vrienden.”

Toch bemerkt Begun een zekere ambivalentie. Sommige Israëlische burgers weigeren de betrekkingen tussen Jeruzalem en Moskou zelfs slecht te noemen. „In Israël wonen veel Russen en dat is belangrijk voor hen. Ze willen deze immigranten aan hun kant zien te krijgen. Er zijn Russische gemeenschappen in steden als Haifa. Velen van hen hebben zeer positieve gevoelens over Rusland.”

Eind maart en begin april was Begun in Nederland. De vroegere refusenik hoopt in het najaar Nederland opnieuw te bezoeken, op uitnodiging van Christenen voor Israël, een organisatie die hij al jarenlang kent. „Joden en christenen hebben in de extremistische radicale moslims dezelfde vijand. Dus niet in alle moslims. Maar in mensen als de Iraanse leider Ahmadinejad, en organisaties als Hezbollah en al-Qaida, die openlijk zeggen dat ze de westerse beschaving willen vernietigen. Te beginnen bij de Joden. Wij Joden staan aan het front om de westerse, judeo-christelijke beschaving te verdedigen. We moeten de handen ineen slaan voor onze gezamenlijke cultuur en waarden.”