VN-gezant: Meer tijd nodig voor inspecties
De VN-wapeninspecteurs hebben nog maar de helft van het karwei erop zitten en hebben meer tijd nodig om de volledige omvang van het Iraakse wapenarsenaal in kaart te brengen. Dat zei maandag het hoofd van het Internationaal Agentschap voor Atoomenergie, Mohammed al-Baradei, bij aankomst in Athene.
Al-Baradei, die werd vergezeld door Hans Blix, het hoofd van het VN-inspectieteam, kondigde aan dat de inspecteurs in hun voortgangsrapport aan de Veiligheidsraad op 27 januari erop zullen aandringen meer tijd te geven. „Wij hebben nog werk te doen. Wij gaan beiden aan de Veiligheidsraad melden dat de inspecties halverwege zijn en dat we onze taak nog niet hebben voltooid”, zei al-Baradei.
Blix en al-Baradei bezochten Athene om met de Griekse minister van Buitenlandse Zaken, George Papandreou, van gedachten te wisselen over de inspecties. Griekenland is dit halfjaar roulerend voorzitter van de Europese Unie.
De VN-inspecteurs en Iraakse functionarissen rondden maandag twee dagen van besprekingen af die resulteerden in een tienpuntenplan dat beoogt de inspecties efficiënter te maken en opheldering te krijgen over wat er is gebeurd met de duizenden chemische en biologische wapens die Irak verondersteld wordt te bezitten.
Papandreou zei eerder maandag dat een meerderheid van de lidstaten van de Unie tegen een aanval op Irak is zonder dat de VN-Veiligheidsraad daar in een nieuwe resolutie een mandaat voor verstrekt. Papandreou deed zijn uitspraken na overleg met vrijwel al zijn ambtgenoten van de Unie.
De Europese Unie vergadert tijdens een bijeenkomst van de ministers van Buitenlandse Zaken op 27 januari, de datum waarop de VN-wapeninspecteurs hun rapport bij de Veiligheidsraad indienen, in Brussel over de Irak-crisis.
Papandreou kondigde aan dat hij waarschijnlijk een rondreis zal maken langs Arabische hoofdsteden. Zijn woordvoerder zei dat een bezoek aan Bagdad nog niet is geregeld. Mogelijk zal hiertoe worden besloten op de EU-top van de 27e.
Irak heeft maandag onder invloed van zware diplomatieke druk van de Verenigde Naties en de steeds dreigender houding van de VS toegezegd actiever mee te zullen werken aan de VN-wapeninspecties in het land. Dat is het resultaat van gesprekken tussen een Iraakse regeringsdelegatie en Blix en al-Baradei, die een tweedaags bezoek aan Bagdad brachten.
De regering moedigt Iraakse wetenschappers voortaan aan mee te werken aan verhoren achter gesloten deuren door de VN-wapeninspecteurs. Blix zei dat het „waarschijnlijk” is dat Iraakse wetenschappers worden gehoord op Cyprus, dat daarvoor faciliteiten beschikbaar heeft gesteld.
Irak komt verder met een uitgebreidere lijst van personen die hebben meegewerkt aan onderzoeksprogramma’s voor de ontwikkeling van wapens en gaat op zoek naar meer raketkoppen voor chemische wapens van het type waarvan de inspecteurs vorige week twaalf lege exemplaren vonden. Van duizenden koppen is niet bekend waar zij zijn.
Ook voert Irak wetten in die de ontwikkeling van massavernietigingswapens verbieden. Het land heeft zondag al enkele documenten overgedragen waar de inspecteurs om hadden gevraagd. Irak is ook bereid alle vragen te beantwoorden die de Verenigde Naties hebben over het in december ingediende rapport over Iraakse wapenprogramma’s.
Blix heeft zich herhaaldelijk beklaagd over het gebrek aan actieve medewerking van de Iraakse autoriteiten. Wetenschappers die mogelijk kennis hebben over de ontwikkeling van massavernietigingswapens zouden onder druk van de Iraakse regering niet meewerken aan ondervragingen achter gesloten deuren en ook op andere terreinen zou Irak op zijn best slechts passief meewerken aan de inspecties.
Niet alle klachten van de inspecteurs zijn nu uit de weg geruimd. Nog steeds is niet duidelijk wat er is gebeurd met oude voorraden chemische en biologische wapens, zei Blix.
Blix zei gisteravond in Athene dat Irak heeft geweigerd spionagevliegtuigen van de VN te dulden. De Irakezen stelden onaanvaardbare voorwaarden voor de spionagevluchten, aldus Blix. De vliegtuigen van het type U-2 zouden worden uitgeleend aan de VN door de Verenigde Staten. Later volgt meer overleg.