Geen van de 625 mannen die in Afghanistan werden opgepakt omdat ze strijders zouden zijn van de Taliban of al-Qaida, is tot nu toe in staat van beschuldiging gesteld, laat staan dat er voorbereidingen zijn getroffen voor hun berechting. Volgens Amnesty International hebben de VS van de basis „een mensenrechtenloze zone” gemaakt.

Tot nu toe zijn vier gevangenen, drie Afghanen en een Pakistaan, naar huis gestuurd, nadat was vastgesteld dat ze geen bedreiging vormden. De anderen worden nog altijd verhoord over de banden die ze mogelijk hadden met het verdreven Afghaanse Taliban-regime of het terreurnetwerk van Osama bin Laden, al-Qaida. Volgens het Amerikaanse leger hebben de verhoren waardevolle informatie opgeleverd en wordt er nog dagelijks vooruitgang geboekt in het onderzoek naar de gevangenen.

Al kort nadat op 11 januari vorig jaar de eerste gevangenen waren aangekomen, uitte toenmalig mensenrechtencommissaris Mary Robinson van de Verenigde Naties kritiek op de VS, omdat die weigerden de gevangenen de status van krijgsgevangenen te geven en hen in onzekerheid liet over wat er met hen ging gebeuren. Eind februari ging een deel van de gedetineerden in hongerstaking en tot nu toe hebben tien gevangenen geprobeerd zichzelf op te hangen.

„Het is een buitengewoon frustrerende situatie. De Amerikaanse regering slaat zichzelf altijd op de borst waar het de mensenrechten betreft, maar in dit geval negeert ze die rechten”, zegt Curt Goering, onderdirecteur van de Amerikaanse afdeling van Amnesty International.

Volgens generaal-majoor Geoffrey Miller hebben de gevangenen op Guantánamo het zo slecht nog niet. „Als onze soldaten zich in een dergelijke situatie zouden bevinden, zou ik hopen dat ze net zo menselijk werden behandeld”, zegt Miller. Om aan te geven dat het best goed met hen gaat, zegt kapitein Judith Brown dat de gevangenen de afgelopen maanden gemiddeld 13 pond zijn aangekomen.