Demjanjuk geland in Duitsland
MÜNCHEN – De van oorlogsmisdaden verdachte John Demjanjuk is dinsdagochtend in Duitsland aangekomen. De geboren Oekraïner werd maandagavond door de Amerikaanse autoriteiten in Cleveland op een vliegtuig gezet.
Het toestel landde om 9.15 uur op de luchthaven van München en taxiede meteen naar een vrachtloods. Vervolgens reden ook politieauto’s, ambulances en burgervoertuigen de hangar binnen. Van het vliegveld zou Demjanjuk naar de Stadelheim-gevangenis worden gebracht om een eerste medisch onderzoek te ondergaan en aan de onderzoeksrechter te worden voorgeleid. In Duitsland wordt hij berecht voor de medeplichtigheid aan de moord op zeker 29.000 Joden.John Demjanjuk werd in 1993 na een spectaculair proces in Israël vrijgesproken van gruwelijkheden in het nazivernietigingskamp Treblinka.
Demjanjuk werd in 1920 als Ivan geboren in de Oekraïne, toen deel van de Sovjet-Unie. Vanaf 1940 diende hij in het Rode Leger. Hij werd gevangengenomen door Duitse troepen. De latere rechtszaken tegen hem draaiden om de vraag wat hij tussen 1942 en 1945 deed. Zelf zegt Demjanjuk dat hij twee jaar doorbracht in krijgsgevangenschap en in 1944 onder dwang lid werd van een militaire eenheid die door de nazi’s werd gefinancierd.
In 1951 emigreerde Demjanjuk naar de Verenigde Staten en vestigde zich met zijn vrouw en kinderen in de staat Ohio. In 1958 kreeg hij een Amerikaans paspoort.
Eind jaren zeventig besloot justitie in de VS zijn staatsburgerschap te ontnemen, omdat hij zou hebben gelogen over zijn verleden. In het vernietigingskamp Treblinka zou hij als kampbewaarder uitzonderlijke wreedheden hebben begaan. Daaraan had hij zijn bijnaam Ivan de Verschrikkelijke te danken.
De VS leverden Demjanjuk in 1986 uit aan Israël, waar hij na een jarenlang proces werd veroordeeld voor misdaden tegen de menselijkheid, misdaden tegen het Joodse volk en oorlogsmisdaden. Hij kreeg de doodstraf opgelegd. Vijf jaar later nam het Israëlische hooggerechtshof echter de argumenten van Demjanjuks advocaten over dat er sprake was van een persoonsverwisseling.
Op basis van verklaringen van andere ex-bewakers en gevangenen zou zijn gebleken dat de achternaam van ‘Ivan de Verschrikkelijke’ niet Demjanjuk, maar Marchenko was geweest. Demjanjuk keerde daarop terug naar Ohio.
Duitsland vroeg in maart om zijn uitlevering. Demjanjuk is meerdere malen in beroep gegaan tegen zijn uitlevering. Volgens zijn familieleden is hij te oud en te fragiel om zich te verdedigen tijdens een rechtszaak. Openbaar aanklagers beschuldigen hem ervan medische problemen te veinzen.