„Als het gaat om de uitgaven voor de gezondheidszorg, zijn we op een onhoudbare weg”, zei de president. Hij wil niet alleen de kosten verlagen, maar de gezondheidszorg ook voor meer mensen toegankelijk maken. Ongeveer 46 miljoen Amerikanen hebben geen ziektekostenverzekering.Obama heeft over zijn plannen overeenstemming bereikt met organisaties die de belanghebbenden vertegenwoordigen: de verzekeringsmaatschappijen, de artsen, de ziekenhuizen, de farmaceutische fabrikanten en de werknemers in de gezondheidszorg. De organisaties hebben toegezegd de groei van hun kosten tot 2019 met 1,5 procent per jaar terug te brengen.

Als de plannen worden verwezenlijkt, zouden gezinnen ongeveer 2500 dollar per jaar aan ziektekosten kunnen besparen. Volgens de president is de hervorming van de gezondheidszorg niet „een luxe die wij kunnen uitstellen, maar een noodzaak waarmee wij niet kunnen wachten”. Zelfs als de plannen worden uitgevoerd, zullen de kosten van de gezondheidszorg met rond 7 procent per jaar stijgen. Dat is aanzienlijk hoger dan de inflatie die in de komende tien jaar wordt verwacht.

De president heeft beloofd de Senaat en het Huis van Afgevaardigden dit jaar plannen aan te bieden voor een grootscheepse hervorming van de gezondheidszorg. In de jaren ’90 van de vorige eeuw streefde president Bill Clinton naar een ziektekostenverzekering voor iedereen. Zijn vrouw, de huidige minister van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton, moest zijn plan uitwerken. Het verzet van de volksvertegenwoordiging was echter zo groot dat er weinig van terechtkwam.

Vele Democraten, partijgenoten van de president, zijn voorstander van een algemene verzekering tegen ziektekosten naar Europees model, maar de Republikeinen voelen er niets voor. Zij vrezen dat zo’n verzekering de keuzevrijheid van patiënten aantast en het niveau van de gezondheidszorg verlaagt.