Ta Mok is een van de twee Rode Khmer-leiders die in de gevangenis zitten voor hun daden tijdens het bloedige regime. De 77-jarige Ta Mok zit vast sinds maart 1999. Zijn advocaat had gepleit voor tijdelijke invrijheidsstelling omdat Ta Mok ziek zou zijn. De rechtbank houdt hem echter vast, aldus generaal Ney Thol vrijdag.

De Rode Khmer van Pol Pot was in Cambodja aan het bewind van 1975 tot 1979. In die jaren kwamen minstens 1,7 miljoen mensen om het leven, door executies, ziektes en honger. Niemand heeft zich ooit voor deze daden moeten verantwoorden.

Juist deze week hervatten de Verenigde Naties de dialoog met Cambodja over de oprichting van het zogenoemde Khmer-tribunaal. De gesprekken hierover werden in februari 2002 door de VN na vijf jaar afgebroken. Cambodja zou onvoldoende waarborgen geven voor een eerlijke en internationaal aanvaarde rechtsgang. De nieuwe gesprekken zijn formeel bedoeld ter voorbereiding van de echte hervatting van de onderhandelingen.

Pol Pot, de in 1998 overleden hoogste leider van de Khmer, partijideoloog Nuon Chea (Broeder Nummer Twee) en ’president’ Khieu Samphan vormden de bestuurlijke top van het bloeddorstige regime. Khieu Samphan en Nuon Chea gaven zich in 1998 over aan de Cambodjaanse regering.

Door onder meer een eerdere amnestieregeling zitten momenteel slechts twee hoge ex-functionarissen van de Rode Khmer achter slot en grendel. Dat zijn Ta Mok en Kang Khek Ieu, alias Duch. Samphan, Chea en enkele anderen zijn vrij. Ze wonen in een semi-autonoom gebied in het westen van Cambodja, dat vroeger in handen was van de Rode Khmer.

Het Khmer-tribunaal ligt gevoelig in Cambodja, dat nog altijd kampt met de naweeën van de volkerenmoord. Sommigen vrezen dat het openrijten van oude wonden tot een burgeroorlog kan leiden, terwijl anderen denken dat het tribunaal weinig voorstelt omdat maar een handjevol verantwoordelijken zal worden berecht.