Rwanda herdenkt genocide van 1994
In Rwanda is dinsdag de genocide herdacht die precies vijftien jaar geleden begon. Ongeveer 800.000 Tutsi’s en gematigde Hutu’s kwamen toen om het leven. Om dat te herdenken stroomden dinsdag duizenden mensen richting Nyanza-Kicukiro, net buiten de hoofdstad Kigali.
Bijna alle aanwezigen hebben wel iemand verloren. Een van hen is een studente, met een symbolische paarse zakdoek subtiel om haar arm geknoopt. Ze vertegenwoordigt de nieuwe generatie, die streeft naar verzoening, maar toch wil ze niet bij naam genoemd worden. Natuurlijk verloor de studente familieleden tijdens de genocide. „Mijn moeder, oma en broer kwamen om”, zegt ze.Een buurvrouw vertelt dat ze twee dochters in de genocide verloor, van wie er één zwanger was. Ze zou de daders vergeven. „Dat geldt ook voor mij”, zegt de studente. „De mensen die mijn moeder doodden, hoeven de gevangenis niet in, als ze maar om vergiffenis vragen.”
Het land zit vol met oud, soms verborgen, zeer. „Ik verloor mijn vrouw en vier kinderen”, zegt de 58-jarige Dani. Hij laat de littekens in zijn nek zien. „Ik lag tussen de dode lichamen en de moordenaars dachten dat ook ik niet meer leefde. Alleen zo kon ik ontsnappen”, voegt hij eraan toe.
De nationale herdenking heeft niet voor niets plaats in Kicukiro. De plek was ooit een vuilstort en de slachtoffers die hier het leven lieten, dienden tevens het symbolische doel om te laten zien dat ze minder waard waren dan afval. Dit verhaal, en tevens de aftocht van de Verenigde Naties, wordt de aanwezigen ingeprent door de organiserende nationale commissie ter bestrijding van genocide.