Giuliani laat zich nauwelijks zien, ook maandag niet. Het enige wat –via internet– te zien is, is de man in een interview voor een lokale zender van twee weken geleden: een ongeveer 50-jarige man met een vlezig gezicht en donkere, ongekamde haren.Giuliani voorspelde toen voor 29 maart een zware aardbeving in de buurt van Sulmona, een stad ten zuiden van L’Aquila. Hij waarschuwde het hoofd van de politie en de burgemeester. Zij namen zijn waarschuwing serieus. De burgemeester verliet terstond het congres van de nieuwe politieke partij van Berlusconi dat in Rome werd gehouden. De voorspelling kwam echter niet uit en leidde tot boosheid bij de betrokken bestuurders. De burgemeester vertelde dat „hij de zwaarste dag uit zijn leven” had meegemaakt. Giuliani werd daarop justitieel aangeklaagd wegens onnodig alarm slaan.

Guiliani baseert zijn voorspellingen op basis van een klein vierkant kastje met aan weerszijden een zwarte rol. Daaruit steken draden Het apparaat is te zien op een internetopname en lijkt op een primitieve telefoon waaraan een amateur heeft gesleuteld. Een ”seismologische precursor”’ noemt hij het apparaat. Het kastje, legt Guiliani bereidwillig uit, staat vol met meetapparatuur die in staat is het gas radon te speuren. Radon is licht radioactief edelgas dat natuurlijk in de aardkorst wordt geproduceerd en onder druk met hogere waarden vrijkomt. Giuliano’s systeem bestaat uit een aantal precursoren dat meetverschillen opvangt en doorzendt naar een hoofdcomputer. Sterke toename van het gas zou duiden op verhoogde kans op een aardbeving. Giuliani heeft vijf van zulke kasten rondom L’Aquila geplaatst. „De precursor kan een aardbeving tussen de 6 en de 24 uur van tevoren aankondigen”, meent hij. Als Giuliani’s netwerk zich bewijst, zou hij een belangrijke doorbraak hebben bewerkstelligd. Tot dusverre zijn aardbevingen niet te voorspellen, alleen achteraf te registreren.

Op internet geldt Giuliani als een held. Op Facebook, waar zich sociale netwerken vormen, hebben groepen met duizenden leden zich gevormd met namen als ”Giuliani Nationale Held” en ”Giuliani had gelijk” en ”Excuses maken aan Giuliani”. Dat laatste titel heeft betrekking op Giulio Bertolaso, het hoofd van de Burgerbeveiliging. Hij had naar aanleiding van het valse alarm vorige week in Sulmona gezegd dat niet geluisterd moet worden naar „dwazen” die de bevolking angst aanjagen.

Ook de wetenschappelijke wereld moet weinig hebben van Giuliani. Wat steekt is dat Giuliani een autodidact is die zonder noemenswaardige opleiding op een laboratorium van het Nationaal Instituut voor Astrofysica werkt. Volgens zijn directeur heeft Giuliani nooit volgens wetenschappelijke richtlijnen gewerkt. „Onze instelling richt zich op het universum en het heelal, niet op aardbevingen. Giuliani heeft kennelijk buiten werktijd aan zijn theorie geknutseld.”

Anderen vinden dat Giuliani onverantwoord bezig is. „Er zijn aardbevingen geconstateerd waarbij randon vrijkwam en aardbevingen waarbij het gas niet vrijkwam”, zegt Ignazio Guerra van de universiteit van Calabrië. „Mensen zoals Giuliani kunnen schadelijker zijn dan een aardbeving door de paniek en de schade die ze daarmee aanrichten. Stel dat de bewoners van Sulmona op 29 maart waren geëvacueerd, dan zouden ze waarschijnlijk naar de gewestelijke hoofdstad L’Aquila zijn gebracht. Tot welke gevolgen zou dat niet hebben geleid?”

Wetenschapsredactie

L’AQUILA – Italië ligt binnen de Mediterrane aardbevingszone. In dit gebied komen veel aardbevingen voor doordat hier de Afrikaanse plaat en de Euraziatische plaat op elkaar botsen.

PLATENTEKTONIEK: De aardkorst bestaat uit acht grote en nog een aantal kleinere schollen of platen die drijven op de buitenste aardmantel. De dikte van zo’n tektonische plaat varieert van 5 tot 80 kilometer.Tektonische platen kunnen zich zowel in horizontale als in verticale richting verplaatsen; ze schuiven langs elkaar of de ene duikt onder de andere. Van dat laatste zijn de Euraziatische en de Afrikaanse plaat voorbeelden. Door die bewegingen ontstaan er langs de randen van de platen grote spanningen. Als die zich ontladen, ontstaan een aardbeving. De snelheid waarmee platen langs elkaar bewegen, kan soms oplopen tot 10 centimeter per jaar.

DIVERGENTE PLAAT: De Afrikaanse plaat is een tektonische plaat waarop zich het Afrikaanse continent bevindt. Naar bijna alle andere zijden toe is de Afrikaanse plaat divergent: alle andere platen bewegen van Afrika af, behalve onder Italië. Daar botst de Euraziatische plaat op de Afrikaanse.

BOTSING: Vooral in Noord-Italië zijn de gevolgen van de botsing van beide continenten merkbaar. Hier schuiven in de aardkorst de Alpen over het Zuid-Italiaanse Sicilië, Calabrië en de Tyrreense Zee. In het centrale deel van Italië –bij de Apennijnen– ligt ook nog de kleinere Adriatische plaat.

NASCHOK: Naschokken volgen op vrijwel elke aardbeving. Nadat de spanning tussen verschillende platen sterk is opgelopen en zich uiteindelijk heeft ontladen in een beving, moet de aardkorst zich als het ware weer zetten. Dat gaat gepaard met naschokken; soms signaleren seismologen er honderden. Normaal neemt zowel het aantal naschokken als de kracht ervan af.

ZWERM: Als de magnitude met de naschokken niet afneemt, spreken seismologen van een aardbevingszwerm. Dit komt niet vaak voor. De opgebouwde spanning ontlaadt zich niet in één keer, maar de eerste aardbeving lokt dan de volgende uit. Soms zit er enige tijd tussen doordat langzame processen, zoals waterstroming en de vervorming van gesteenten, in de ondergrond een rol spele.Het lijkt erop dat dit nu ook in Italië plaatsheeft. Want zondagavond had zich in de streek rond het ruim 200 kilometer noordelijker gelegen Ravenna al een aardbeving voorgedaan met een kracht van 4,6 op de schaal van Richter. Die schok werd tot in L’Aquila gevoeld, waarna gistermorgen de beving in L’Aquila plaatshad.

EPICENTRUM: Het epicentrum van de aardbeving is het punt aan het aardoppervlak dat recht boven de haard van de beving ligt. De beving in Italië had als epicentrum L’Aquila, de hoofdstad van de regio Abruzzen. De civiele bescherming schatte de diepte van de beving op 5 kilometer – waar zich het hypocentrum bevond. Daarmee is het een zeer ondiepe beving en dat is de belangrijkste verklaring voor het grote aantal slachtoffers en de enorme schade. Het hypocentrum van ondiepe aardbevingen ligt maximaal 70 kilometer onder het aardoppervlak. Bij zogeheten intermediaire aardbevingen bedraagt deze afstand 70 tot 300 kilometer. Bij diepe bevingen ligt het hypocentrum dieper dan 300 kilometer.

RICHTER: De beving van gistermorgen had een kracht van 5,8 tot 6,3 op de schaal van Richter en dat is tamelijk fors. De schok geldt dan ook als de krachtigste aardbeving in Italië in jaren. De Amerikaanse seismoloog of aardbevingsdeskundige Charles F. Richter ontwierp in 1935 een schaal om de kracht van een aardbeving te kunnen aangeven, die uitgedrukt wordt in eenheden van die schaal – de magnitude van een beving. De schaal van Richter is logaritmisch: een beving met een magnitude 7 is tien keer zo sterk is als een met een magnitude van 6 en honderd keer zwaarder dan één met magnitude 5. Bij iedere toename met 1 magnitude komt dertig keer meer energie vrij. Bij een beving met magnitude 7 komt dus 900 keer zo veel energie vrij als bij magnitude 5.