NAVO vecht in de vergaderzalen
In de afgelopen zestig jaar is er op het grondgebied van de NAVO geen oorlog geweest. In de vergaderzalen wordt nog wel een stevig robbertje gevochten. Net als in de straten van Straatsburg.
Aarzelend vertelt een KLM-dame dat de rechtstreekse ochtendvlucht van Schiphol naar Straatsburg is geannuleerd. In haar computerschermpje staat niet waarom. „U moet nu via Parijs.”Pas na enig aandringen gaat ze op zoek naar de oorzaak van het ongemak en komt ze uit bij „controle van het luchtruim.” Een goede verstaander weet genoeg. De Air Force One van de Amerikaanse president Barack Obama vloog vanmorgen van Londen naar Straatsburg en daar moest alles en iedereen voor wijken.
Obama viert samen met de regeringsleiders van alle NAVO-lidstaten de zestigste verjaardag van het bondgenootschap. Met de opname van Kroatië en Slovenië telt de NAVO sinds woensdag 28 leden.
De Franse stad neemt intensieve veiligheidsmaatregelen. Het luchtverkeer ligt grotendeels stil, evenals de scheepvaart op de Rijn, scholen en universiteiten zijn gesloten en maar liefst 15.000 militairen en politieagenten zijn ingezet om de NAVO-top te beschermen.
Dat de maatregelen nodig zijn, bleek donderdag toen de politie slaags raakte met honderden anti-NAVO-demonstranten. Agenten vuurden traangas op de menigte af om te voorkomen dat betogers het stadscentrum binnentrokken. Gemaskerde demonstranten sloegen bushokjes kapot en staken prullenbakken in brand. De politie verrichtte meer dan 150 arrestaties.
De top is voor het eerst in de historie in twee landen: Frankrijk en Duitsland. Vrijdagavond dineren de regeringsleiders in het Duitse Baden-Baden, om daarna de eerste hobbels in de agenda te nemen.
Zaterdagochtend houdt het gezelschap een ceremonie op de brug over de Rijn bij de Duits-Franse grens. De regio was ooit inzet van vele bloedige oorlogen tussen beide buurlanden.
Daar is gelukkig geen sprake meer van, maar in de NAVO-vergaderzalen woedt soms een bittere woordenstrijd. Het heeft er alle schijn van dat het morgen in het zwaar beveiligde Palais de la Musique et des Congres in Straatsburg niet anders zal zijn.
De regeringen van de NAVO-landen krijgen opnieuw een verzoek om meer te doen voor de oorlog in Afghanistan. Secretaris-generaal Jaap de Hoop Scheffer –die vandaag zijn 61e verjaardag viert– wil toezeggingen voor minstens vier bataljons om de presidentsverkiezingen van dit najaar in Afghanistan te begeleiden. De militairen komen bij de 60.000 man die er al zijn. Nederland heeft al extra manschappen toegezegd. De Franse president Sarkozy weigert echter nog meer troepen te sturen.
Premier Balkenende en zijn collega’s moeten zich verder buigen over de samenwerking binnen het militaire bondgenootschap. Ze moeten elkaar niet alleen bijstaan bij een inval, maar ook bij internetaanvallen. En meer letten op de gevolgen van klimaatverandering. Door het smelten van de Noordpool is er meer scheepvaartverkeer rond de Noordkaap. De Russen zien deze ‘militarisering’ van de Noodpool” met argusogen aan.
Dan is er ook nog de heikele kwestie van de poppetjes. De Turkse premier Erdogan dreigt met een veto tegen de beoogde opvolger van secretaris-generaal De Hoop Scheffer, de Deense premier Anders Fogh Rasmussen, die zich inmiddels officieel kandidaat heeft gesteld. De islamitische Erdogan herinnert zich nog goed hoe Rasmussen de omstreden Mohammedspotprenten heeft verdedigd in 2005 en 2006. Rasmussen weigerde zich toen te verontschuldigen, omdat hij van mening was dat de vrijheid van meningsuiting in Europa gerespecteerd wordt. De Verenigde Staten en enkele grote Europese landen steunen Rasmussen wel.