Buitenland

Volksverhuizing in Noord-Ierland

De Britse regering heeft overwogen honderdduizenden katholieken naar Noord-Ierland te laten verhuizen als uiterste poging om het conflict tussen protestanten en katholieken daar op te lossen.

AP
2 January 2003 09:08Gewijzigd op 14 November 2020 00:02

Dat blijkt uit documenten die woensdag zijn vrijgegeven.

Uit de documenten, die na dertig jaar openbaar zijn geworden, blijkt dat het plan uiteindelijk terzijde is geschoven omdat het onpraktisch was en mogelijk tot internationale woede zou leiden. Het jaar waarin het plan ontstond, 1972, was het bloedigste dat het conflict in Noord-Ierland gekend heeft.

Het plan voor de massale verhuizing is in het document bestempeld als ”topgeheim” en is ondertekend door de toenmalige minister Burke Trend. Het maakte deel uit van een noodplan voor het geval de regering de controle over de situatie zou verliezen.

In het document wordt beschreven dat een eerste stap zou zijn om het aantal Britse militairen in Noord-Ierland flink op te schroeven en huiszoekingen en ondervragingen te verrichten en mogelijk leden van katholieke en protestantse paramilitaire groeperingen op te sluiten. Wanneer dat niet doeltreffend zou blijken, kon een politieke oplossing getroffen worden, namelijk ofwel het verplaatsen van de grens, ofwel een „verplichte overplaatsing van de bevolking.” Zo zouden door een grensverschuiving 238.000 katholieken en 227.000 protestanten in de Ierse Republiek komen te wonen en zouden honderdduizenden katholieken daar fysiek naartoe verplaatst worden.

Ook staan in het document verslagen van geheime ontmoetingen tussen Britse topambtenaren en leden van het Iers Republikeins Leger (IRA). De eerste daarvan vond plaats op 20 juni 1972 tussen P. J. Woodfield, een vertegenwoordiger voor de minister van Noord-Ierland William Whitelaw, en twee leden van de IRA, onder wie Gerry Adams, de huidige leider van de politieke tak van de IRA, Sinn Fein. Volgens het verslag van Woodfield had de ontmoeting ten doel een wapenstilstand te bereiken.

Woodfield was vooral onder de indruk van de toen 23-jarige Adams, die overigens altijd ontkent heeft lid te zijn van de IRA, en van de informele en ontspannen sfeer waarin de ontmoeting plaatshad. „Het valt niet te betwijfelen dat deze twee oprecht een staakt-het-vuren willen en een permanente beëindiging van het geweld”, schreef Woodfield over de twee IRA-leden. De IRA kondigde op 22 juni een wapenstilstand aan, maar verbrak die op 9 juli, waarna het geweld weer oplaaide.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer