De centrumrechtse regering in Praag kwam dinsdag ten val doordat het parlement een motie van wantrouwen van de linkse oppositie aannam. Tsjechië heeft tot en met juni het halfjaarlijks wisselende voorzitterschap van de EU in handen.Volgens Topolanek hoeven de andere EU-lidstaten zich geen zorgen te maken dat daar nu de klad in komt. De Europese Commissie zei dinsdagavond al er alle vertrouwen in te hebben dat de Tsjechen „ondanks hun binnenlandse politieke problemen het voorzitterschap effectief kunnen blijven vervullen.”

Het is de eerste keer in de recente geschiedenis dat een lidstaat tijdens zijn EU-voorzitterschap te maken krijgt met een regeringscrisis. Wel nam Griekenland in 1994 het EU-voorzitterschap over kort nadat er nationale verkiezingen waren geweest en er dus nog geen nieuwe regering was geformeerd.

Volgens het EU-verdrag wordt het voorzitterschap van de unie vervuld door de constitutionele regering van de lidstaat die op dat moment aan de beurt is. Dat kan dus ook een demissionaire regering zijn.

De politieke crisis in Tsjechië kan wel complicaties met zich meebrengen voor de ratificering van het nieuwe EU-verdrag, waarschuwde vicepremier Alexandr Vondra woensdag. Tsjechië, dat in president Vaclav Klaus een euroscepticus als staatshoofd heeft, is naast Ierland de enige EU-lidstaat die dit verdrag nog moet goedkeuren.

Voorzitter van de Europese Commissie Barroso hoopt dat het verdrag niet de dupe wordt van de politieke situatie in Tsjechië. Hij benadrukte dat Tsjechië het verdrag reeds heeft getekend en daarom de plicht heeft het ook te ratificeren.

Topolanek uitte woensdag felle kritiek op de economische reddingsmaatregelen die de regering-Obama de laatste tijd heeft genomen of nog wil nemen. Topolanek zei ronduit dat „de VS niet het juiste pad zijn ingeslagen.” Het reddingsplan betitelde hij als „de weg naar de afgrond.”

De premier ging tekeer tegen het Amerikaanse protectionisme en het groter wordende begrotingstekort. De financiering van regeringssteun aan Amerikaanse banken „zal de stabiliteit ondermijnen van de wereldwijde financiële markt.”