Het gaat om de Yongbyon-reactor waar volgens de VN plutonium wordt gemaakt dat geschikt is voor de productie van kernwapens. Eerder deze maand kondigde Noord-Korea aan de kernreactor, die op grond van een akkoord met de Verenigde Staten sinds acht jaar stil lag, weer in gebruik te zullen stellen. Volgens het KCNA hebben de Verenigde Naties niet gereageerd op verzoeken van Noord-Korea om in verband hiermee de camera’s uit de reactor te verwijderen. Het in Wenen gevestigde Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA) meldde zaterdag al dat de door de VN geplaatste zegels in de kernreactor in Yongbyon verbroken zijn en dat de camera’s waarmee de VN in de gaten houden of de reactor stil ligt buiten werking zijn gesteld.

In een brief aan het Noord-Koreaanse ministerie van Kernenergie heeft IAEA-directeur Mohammed al-Baradei het land opgeroepen zich aan zijn verplichtingen te houden en niets te doen wat de controle van de IAEA op de reactor Yongbyon in de weg staat. In een verklaring die het IAEA zaterdag in Wenen heeft uitgegeven, uit Al-Baradei zijn „diepe teleurstelling” over het Noord-Koreaanse besluit.

Noord-Korea zegt de kernreactor weer in gebruik te moeten nemen omdat het te kampen heeft met een acuut energietekort, doordat de VS hun olieleveranties aan het land hebben opgeschort. De VS hebben dit gedaan om Noord-Korea ertoe aan te zetten zijn kernwapenprogramma, waarvan het in oktober het bestaan onthulde, op te geven.

Het Noord-Koreaanse besluit om de kernreactor weer in gebruik te nemen heeft de spanningen met de VS en buurlanden Japan en Zuid-Korea, die herhaaldelijk hun bezorgdheid hebben uitgesproken over de mogelijke ontwikkeling van kernwapens door Noord-Korea, verder verhoogd.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell heeft zaterdag en zondag over de situatie in Noord-Korea telefonisch overlegd met zijn ambtsgenoten van China, Zuid-Korea, Rusland en Japan. Volgens een woordvoerder van Powell ondermijnt Noord-Korea met zijn nucleaire activiteiten de inspanningen van de internationale gemeenschap om het land met zijn armoede en andere problemen te helpen.

Zowel de gaande als de komende voorzitter van de Amerikaanse senaatscommissie voor buitenlandse betrekkingen heeft gezegd dat Noord-Korea hard moet worden aangepakt. „Dit is in mijn ogen op dit moment een veel grotere bedreiging voor de directe Amerikaanse belangen dan Saddam Hussein”, zei Joe Biden, de scheidende voorzitter zondag.

Eerder op de dag had Japan gezegd de beslissing van Pyongyang te betreuren en de Noord-Koreaanse regering opgeroepen „al zijn nucleaire programma’s te bevriezen en een positieve houding te kiezen voor een vreedzame oplossing van de kwestie.”