Bijna zeventig journalisten in 2002 omgekomen
In het jaar 2002 zijn 67 journalisten bij de uitoefening van hun beroep om het leven gekomen. Dat heeft de Internationale Federatie van Journalisten (IFJ) vrijdag in Brussel bekendgemaakt.
De gevaarlijkste landen voor medewerkers van de media zijn Colombia, Rusland en Pakistan, aldus de IFJ. Van de 67 omgekomen journalisten zijn er zeker 48 vermoord. In negentien andere gevallen wordt nog onderzoek gedaan.
De IFJ noemt 2002 in zijn jaarrapport „het jaar van de gerichte aanslagen op onderzoeksjournalisten”, te beginnen met de ontvoering en onthoofding van de Amerikaanse Wall Street Journal-verslaggever Daniel Pearl in Pakistan. Deze actie zou de toon zetten voor een groot aantal aanslagen op journalisten die onderzoek deden naar corruptie, georganiseerde misdaad of terrorisme, aldus de journalistenbond.
Onder de vermoorde journalisten is de Braziliaanse televisieverslaggever Tim Lopes, die verdween toen hij voor de zender TV Globo een reportage maakte over drugsbendes in de sloppenwijken van Rio de Janeiro. In september is een drugsdealer aangehouden die ervan verdacht wordt Lopes te hebben gemarteld en hem met een samoerai-zwaard te hebben vermoord.
Een van de negen in Rusland vermoorde journalisten is Valeri Ivanov, die op 29 april in Togliatti werd doodgeschoten nadat hij in de krant waar hij voor werkte een serie artikelen had gepubliceerd over corruptie door lokale ambtenaren en hun mogelijke banden met de georganiseerde misdaad.
Dit jaar zijn vier journalisten omgekomen bij gewelddadigheden op de door Israël bezette Westelijke Jordaanoever. Het aantal doden in 2002 is overigens lager dan in 2001, toen het recordaantal van honderd journalisten werd gedood.
De secretaris-generaal van de IFJ, Aidan White, heeft overheden en mediaorganisaties opgeroepen te zorgen voor een betere beveiliging van journalisten. Daarnaast kondigde de IFJ vrijdag de oprichting van een eigen veiligheidsorganisatie aan, de International News Safety Institution, die moet gaan samenwerken met overheden, vakbonden en media. De IFJ is gevestigd in Brussel en vertegenwoordigt zo’n 500.000 journalisten in meer dan honderd landen.
Volgens een peiling onder de afnemers van het persbureau Associated Press vormde de eis dat Irak zich van massavernietigingswapens ontdoet en het Amerikaanse dreigement om daarover een oorlog te voeren met Bagdad, in de wereld het belangrijkste nieuws van het jaar 2002.
Van de 97 redacties van kranten, nieuwsagentschappen en radio- en televisiestations in 37 landen minus de Verenigde Staten die reageerden, zetten 41 de Irak-crisis bovenaan de lijst. Daarna volgden dicht opeen het conflict tussen Israëliërs en Palestijnen (2), de Tsjetsjeense gijzelingsactie in een theater in Moskou (3) en de bomaanslag op een nachtclub op het Indonesische eiland Bali (4).
De boekhoudschandalen bij Enron, WorldCom en Tyco (5), de uitnodiging van de Europese Unie aan tien kandidaat-leden om in 2004 toe te treden (6), de sluipschuttermoorden in en om Washington (7), het nieuwe leiderschap in China (8), de Amerikaanse oorlog tegen terreur (9) en de ontwikkelingen in Afghanistan (10) completeren de toptien.
Redacties was gevraagd de tien nieuwsonderwerpen te noemen die in hun ogen de belangrijkste waren van 2002, waaraan vervolgens punten werden toegekend op een aflopende schaal van 10 naar 1.