Russen krijgen vooralsnog geen tsaar Poetin
De Russische bevolking had maar liefst 1,4 miljoen vragen in petto voor president Poetin. Het lukte hem donderdag er slechts 51 te beantwoorden tijdens een tweeënhalf uur durend publiek spreekuur.
Het vraaggesprek werd rechtstreeks via de Russische televie en radio uitgezonden. Russische burgers konden hun vragen aan hun president stellen via speciale telefoonnummers en internet. In een tiental steden konden de inwoners ook rechtstreeks via een camera met Poetin communiceren. Het ging hierbij vooral om afgelegen provinciesteden in een van de zeven tijdzones die het uitgestrekte Rusland rijk is.
De vragen concentreerden zich vooral op sociale problemen. Maar ook de economie, de politiek en Tsjetsjenië kwamen uitgebreid aan bod. Er klonk veel kritiek en verbittering van de vraagstellers door en Poetin deed er zichtbaar alles aan zich dit persoonlijk aan te trekken. Hij presenteerde zich nadrukkelijk als de goedwillende tsaar die zich net zo ergert aan corruptie en bureaucratie als zijn onderdanen. Om te tonen dat hij daadwerkelijk bereid was zijn volk hiertegen in bescherming te nemen, bediende hij zich van een aantal populistische gebaren.
Zoals in het geval van een al jaren in het Russische leger dienende en met een Russische militaire orde onderscheiden Tadzjiekse soldaat. Ondanks zijn recht op een Russisch paspoort weigert de lokale bureaucratie zijn verzoek in behandeling te nemen. Vanuit zijn legeronderdeel richtte hij zich via de camera tot Poetin met het verzoek hem te helpen.
„Het doet me pijn te horen dat een held van Rusland geen Russische nationaliteit kan krijgen, dat is ontoelaatbaar!” antwoordde Poetin ernstig. „De president heeft speciale bevoegdheden op dit gebied en uw probleem zal daarom binnen een week zijn opgelost.”
Ook aan een twaalfjarig meisje uit Birobidzjan (aan de Chinese grens) presenteerde Poetin zich als sinterklaas. Zij beklaagde zich er via de telefoon over dat de kerstboom op het plein van de stad dit jaar van kunststof is. Poetin toonde zich verbaasd en sprak het vermoeden uit dat het stadsbestuur onnodig overheidsmiddelen heeft verspild. Vervolgens zei hij erop te rekenen dat de gouverneur van Birobidzjan onmiddellijk actie zal ondernemen om alsnog een echte kerstboom op het stadsplein van de hoofdstad te plaatsen.
De grote vraag is natuurlijk of de overheidsbureaucraten daadwerkelijk de oekazen van tsaar Poetin zullen gehoorzamen. Vorig jaar gaf hij tijdens zijn eerste publieke spreekuur bijvoorbeeld opdracht een van gas afgesloten dorpje weer van energie te voorzien. Al tijdens de uitzending werd gemeld dat dit het geval was. Maar een reportage op de Russische televisiezender TVS liet onlangs zien dat het dorpje deze winter wederom in de kou zit.
Toch toonden de meeste Russen zich tijdens en na de uitzending tevreden over hun president. Poetin is immers de eerste Russische leider die zo uitgebreid in dialoog treedt met de gewone man en daarbij ook nog serieus luistert en antwoordt. Hij kwam tijdens de tweeënhalf uur durende uitzending gisteren over als een geïnteresseerd en ontspannen leider, die ook nog de nodige grapjes maakt.
Tegelijkertijd is duidelijk dat de uitzending een weloverdachte pr-stunt was ter meerdere glorie van de president zelf. En Poetin deed daar heel bewust aan mee, onder meer door de vraag te selecteren of het mogelijk was om de monarchie in Rusland te herstellen. Na eerst een lange uitleg te hebben gegeven waarom dat niet wenselijk zou zijn, eindigde hij met de woorden dat in Rusland natuurlijk niets is uit te sluiten.
„Maar dit zou een incorrect antwoord zijn”, zei Poetin met een sfinxachtig lachje. Het is immers een publiek geheim dat een groeiend aantal Russen voorstander is van herstel van het tsaristisch systeem, met aan het hoofd tsaar Vladimir Poetin I.