President Joseph Kabila blijft volgens het dinsdag in Pretoria getekende akkoord aan als interim-staatshoofd. Hij krijgt vier vice-presidenten onder zich, aan te wijzen door de regering, de twee rebellengroepen en de politieke oppositie.

Het akkoord, dat onder zware internationale druk tot stand is gekomen, volgt op de terugtrekking van tienduizenden buitenlandse strijders uit een conflict waarin zes landen betrokken waren geraakt en daarom ook wel Afrika’s eerste wereldoorlog werd genoemd. In vier jaar tijd zijn er bij de strijd naar schatting 2,5 miljoen mensen omgekomen, vooral ten gevolge van door de strijd veroorzaakte honger en ziekte.

De oorlog in Congo brak uit toen Rwanda en Uganda in 1998 steun verleenden aan Congolese rebellen die de toenmalige president Laurent Kabila wilden afzetten. Angola, Zimbabwe en Namibië stuurden troepen om de Congolese regering te helpen. Het conflict draaide om de macht in een land dat even groot is als West-Europa en enorme bodemschatten zoals diamant, goud, uranium en coltan herbergt. De vredesonderhandelingen begonnen nadat Joseph Kabila zijn in januari 2001 vermoorde vader was opgevolgd.

Het akkoord kon worden getekend nadat de Beweging voor Congolese Bevrijding (MLC) erin had toegestemd het ministerie van financiën op te geven in ruil voor het voorzitterschap van de 500 zetels tellende Nationale Assemblee. De door Uganda gesteunde MLC, onder leiding van Jean-Pierre Bemba, heeft het noorden van Congo in handen.

Een voorzitter voor de 120 zetels tellende Senaat zal door vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties worden gekozen, zei Joseph Mudumbi van rebellenbeweging Congolese Unie voor Democratie (RCD). De RCD bezet met steun van Rwanda het oosten van Congo. De MLC, RCD en oppositiepartijen krijgen elk zeven ministers in de overgangsregering. Daarnaast zijn posten gereserveerd voor de met de regering verbonden strijders van de Mayi-Mayi-stam en maatschappelijke groeperingen.

De onderhandelingen in Pretoria waren een voortzetting van vredesoverleg in de Zuid-Afrikaanse badplaats Sun City, waar de partijen het al eens werden over een formule voor machtsdeling. Een akkoord bleef toen echter uit door onenigheid over wie de macht zou krijgen over het leger, de politie, de diplomatie en de staatsbedrijven.

Volgens het dinsdag getekende akkoord zal een nationale politiemacht worden gevormd van manschappen uit zowel het regerings- als rebellengebied om de orde te bewaren in de hoofdstad Kinshasa. Daarnaast zal waarschijnlijk ook een VN-strijdmacht in Kinshasa worden gestationeerd om de rebellenleiders te beschermen als die hun nieuwe posten komen innemen. De VN-Veiligheidsraad heeft op 4 december besloten zijn missie in Congo, Monuc, uit te breiden van 5537 naar 8700 militairen. Hoe lang het zal duren voor de interim-regering kan worden geïnstalleerd, is onzeker.